17.8 C
Athens
Τετάρτη, 6 Νοεμβρίου, 2024

Στοιχεία-σοκ για τη δημογραφική συρρίκνωση της Ελλάδας την τελευταία δεκαετία

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ:

Τις ανησυχητικές τάσεις που επικρατούν αναφορικά με το δημογραφικό στη χώρα μας ειδικά τα τελευταία χρόνια καταγράφει πρόσφατη δημοσίευση του καθηγητή Δημογραφίας στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου, Χρήστου Μπάγκαβου.

Η εν λόγω δημοσίευση αποτελεί μέρος του τελευταίου τεύχους μιας νέας σειράς ψηφιακών δελτίων που δημιουργήθηκαν υλοποιώντας το χρηματοδοτούμενο από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) ερευνητικό πρόγραμμα «Δημογραφικά Προτάγματα στην Έρευνα και Πρακτική στην Ελλάδα».

Ενδεικτικά, επισημαίνεται στη μελέτη: «Η συρρίκνωση του συνολικού πληθυσμού αποτελεί μία από τις σημαντικότερες δημογραφικές διαστάσεις στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι την πενταετία 2014-2019 αφαιρούνται στη χώρα μας από τον συνολικό πληθυσμό περίπου 37 άτομα κατά μέσο όρο ετησίως για κάθε 10.000 κατοίκους ενώ την ίδια περίοδο, κάτω από τη θετική επίπτωση της μετανάστευσης, στον πληθυσμό του συνόλου της ΕΕ27 σε κάθε 10.000 κατοίκους προστίθενται συνολικά 13 επιπλέον άτομα».

Στη δημοσίευση αυτή αναλύεται ο διακριτός ρόλος των μεταναστών και των γηγενών για τις πρόσφατες μεταβολές του συνολικού πληθυσμού στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 Κρατών Μελών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κ. Μπάγκαβο, η μείωση του πληθυσμού της Ελλάδας την εξαετία 2014-2019 οφείλεται στους γηγενείς, η μείωση των οποίων (-62 άτομα κατά μέσο όρο ετησίως /10.000 κατοίκους) ήταν σαφώς ταχύτερη από τη μείωση των γηγενών στην ΕΕ27 (-33/10.000).

Ταυτόχρονα, την ίδια περίοδο η αύξηση των αλλοδαπών ήταν αισθητά υψηλότερη στην Ευρώπη (+ 46 άτομα ανά 10.000) από ό,τι στην Ελλάδα (+24/10.000). Έτσι, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση η μετανάστευση υπερκαλύπτει τη συρρίκνωση του γηγενούς πληθυσμού οδηγώντας επομένως και σε αύξηση του συνολικού πληθυσμού (+ 13 άτομα ανά 10.000 κατοίκους), η μετανάστευση στην Ελλάδα επιβραδύνει απλώς τη μείωση του συνολικού πληθυσμού.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί, διευκρινίζει ο κ. Μπάγκαβος ότι παρά τις προαναφερόμενες διαφοροποιήσεις, το ποσοστό των μεταναστών στον συνολικό πληθυσμό είναι περίπου το ίδιο στην Ελλάδα και την Ευρώπη των 27 (11,7% και 11,3% αντίστοιχα).

Η διαφορά μεταξύ γεννήσεων και θανάτων στον μεταναστευτικό πληθυσμό, σύμφωνα με τη δημοσίευση, είναι της ίδιας βαρύτητας στην Ελλάδα και την ΕΕ27, καθώς το Φυσικό Ισοζύγιο του μεταναστευτικού πληθυσμού δεν διαφοροποιείται ανάμεσα στην Ελλάδα και την ΕΕ27 (9 και 10/10.000 αντίστοιχα κατά μέσο όρο την περίοδο 2014-2019). Αντίθετα, το Μεταναστευτικό Ισοζύγιο διαφοροποιείται αισθητά καθώς η υπεροχή των εισροών έναντι των εκροών των μεταναστών είναι υπερδιπλάσια στην ΕΕ27 (+36 έναντι 15/10.000 στην Ελλάδα).

Ο κ. Μπάγκαβος τονίζει στη μελέτη, πως οι όποιες διαφορές ανάμεσα στο Φυσικό Ισοζύγιο των μεταναστών και των γηγενών δεν εξαρτώνται τόσο από τις διαφορές στα επίπεδα γονιμότητας και θνησιμότητας αλλά κυρίως από τις διαφορές ανάμεσα στην κατανομή ανά ηλικία των δύο αυτών πληθυσμών (οι μετανάστες είναι πολύ νεότεροι) καθώς η διαφορική θνησιμότητα και γονιμότητα των δύο ομάδων δεν παίζουν σημαντικό ρόλο. Αντίστοιχες διαπιστώσεις προκύπτουν και για την ΕΕ27, αν και η θετική συμβολή της θνησιμότητας και της γονιμότητας στις μεταβολές του πληθυσμού είναι υψηλότερη από την αντίστοιχη στην Ελλάδα.

Συμπερασματικά, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι μεν μετανάστες επηρεάζουν θετικά τη μεταβολή του συνολικού πληθυσμού (περισσότερες γεννήσεις από θανάτους), οι δε γηγενείς αρνητικά (περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις) όχι γιατί οι πρώτοι έχουν υψηλότερη γονιμότητα ή χαμηλότερη θνησιμότητα από τους δεύτερους, αλλά γιατί ο μεταναστευτικός πληθυσμός είναι πιο νεανικός από τον γηγενή (πολύ χαμηλότερα ποσοστά ηλικιωμένων ατόμων στον πληθυσμό των αλλοδαπών από τα αντίστοιχα στους γηγενείς και υψηλότερα ποσοστά γυναικών που βρίσκονται σε ηλικία αναπαραγωγής για τους μετανάστες σε σχέση με τους γηγενείς).

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ:

Citi: Διθύραμβοι για Ελλάδα και Ισπανία – Αυστηρή Κριτική στην Κλονιζόμενη Ευρωζώνη. Τι Αποκαλύπτει η Έκθεση για την Παγκόσμια Οικονομία

ΗΠΑ, Καναδάς και Βρετανία σημειώνουν σταθερή ανάπτυξη, ενώ η Ευρωζώνη παλεύει με τις αδυναμίες της

Moody’s: Αυτή είναι η θεσμική και οικονομική ταυτότητα της Ελλάδας. Πώς βαθμολογεί τις τράπεζες – Κίνδυνος το δημογραφικό

Το θεσμικό και οικονομικό προφίλ της Ελλάδας αξιολόγησε η Moody's. Σε δημοσίευση του, ο...

«Πρωταθλήτρια» στα κόκκινα δάνεια η Ελλάδα στην Ευρώπη, αν και υποχωρούν – Ο ρόλος του «Ηρακλή» 

«Πρωταθλήτρια» εξακολουθεί να είναι η Ελλάδα στα κόκκινα δάνεια (NPLs) στην Ευρωπαϊκή Ένωση με...