Νέα κυβερνητική ρύθμιση έρχεται για να αντιμετωπίσει το εκρηκτικό πρόβλημα των κόκκινων αγροτικών δανείων, τα οποία ξεπερνούν τα 3,8 δισ. ευρώ.
Η νέα ρύθμιση αναμένεται να κατατεθεί από την κυβέρνηση, προς ψήφιση στη Βουλή, εντός των επόμενων ημερών.
Οι αλλαγές που θα γίνουν αφορούν 21.000 αγρότες και 750 αγροτικούς συνεταιρισμούς.
Οι τρεις άξονες της νέας ρύθμισης:
- ολική διαγραφή των τόκων και σημαντική περικοπή του αρχικού κεφαλαίου
- χρονική άνεση για την αποπληρωμή
- αναχρηματοδότηση του δανειολήπτη
Η νέα ρύθμιση εντάσσεται στο συνολικό σχέδιο του Κυριάκου Μητσοτάκη για την ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα και την στήριξη του αγροτικού πληθυσμού.
Έχει ήδη νομοθετηθεί η μονιμοποίηση της επιστροφής του Ειδικού Φόρου στο αγροτικό πετρέλαιο, τα χαμηλά τιμολόγια ενέργειας, ενώ προωθούνται επενδύσεις 600 εκατ. ευρώ για θερμοκηπιακές καλλιέργειες.
Με αυτά τα μέτρα, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να βελτιώσει τη σχέση που παραδοσιακά έχει με τους αγρότες, ειδικά μετά τις τελευταίες ευρωεκλογές όταν και καταγράφηκε σημαντική κάμψη των ποσοστών της.
Τα κόκκινα αγροτικά δάνεια ξεπερνούν τα 3,8 δισ. ευρώ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα κόκκινα αγροτικά δάνεια ξεπερνούν τα 3,8 δισ. ευρώ και συνοδεύονται με το πρόβλημα της υποθηκευμένης αγροτικής ακίνητης περιουσίας αξίας 1,5 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για πολύ παλιές οφειλές αρχικού κεφαλαίου 800-900 εκατ. ευρώ, οι οποίες λόγω του πλαισίου ρύθμισης που δεν επιτρέπει κούρεμα παρέμειναν παγωμένες, με αποτέλεσμα να εκτιναχθούν οι τόκοι στο 80% της αρχικής δανειακής υποχρέωσης.
Οι οφειλές και η νέα ρύθμιση αφορά 21.000 αγρότες και πάνω από 750 αγροτικούς συνεταιρισμούς, με τους μισούς ωστόσο να είναι από χρόνια αδρανείς.
Εμπνευστής της νέας ρύθμισης είναι ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, ο οποίος όταν βρισκόταν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (2019 -2021), είχε αναλάβει πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Οι προσπάθειες απέτυχαν τότε και το εκρηκτικό χρέος παρέμεινε αρρύθμιστο.
Ο υπουργός, όμως, επανήλθε και σε συνεργασία με τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα αποφάσισαν να προχωρήσουν στη συνολική τακτοποίηση του ζητήματος.
Η διαφοροποίηση της νέας ρύθμισης
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, ρόλο ρυθμιστή αναλαμβάνουν οι servicers αντί του Ενιαίου Ειδικού Εκκαθαριστή.
Η διαφοροποίηση σε σχέση με τη ρύθμιση άλλων ληξιπρόθεσμων τίτλων είναι ότι οι servicers δεν θα αγοράζουν τα κόκκινα αγροτικά δάνεια, αλλά θα είναι διαχειριστές.
Έτσι, θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία για γενναίες διαγραφές. Πηγή με γνώση του νέου πλαισίου αναφέρει πως αν οι διαχειριστές αγόραζαν τα δάνεια στην τιμή κεφαλαίου θα είχαν μικρό περιθώριο κουρέματος, που θα περιοριζόταν σε μέρος των τόκων.
Με τη σύμφωνη γνώμη της Τραπέζης της Ελλάδος, θα μπορούν να προχωρούν σε ολική διαγραφή των τόκων και κούρεμα του οφειλόμενου κεφαλαίου έως και 50%, ανάλογα με τα περιουσιακά στοιχεία του αγρότη ή του συνεταιρισμού.
Σύμφωνα με τη σχετική ρύθμιση, οι διαχειριστές θα συνεργάζονται με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που διαθέτουν εμπειρία στις αγροτικές δανειοδοτήσεις ώστε να αναχρηματοδοτούν τους οφειλέτες προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις της νέας ρύθμισης και παράλληλα να επανέλθουν σε παραγωγική διαδικασία.
Κυβερνητικός παράγοντας αναφέρει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:
«Σε δάνειο αρχικού κεφαλαίου 600.000 ευρώ και τόκων 400.000 ευρώ, όπου ο οφειλέτης έχει πληρώσει ένα μέρος των υποχρεώσεών του, θα δίνεται η δυνατότητα ολικού κουρέματος των τόκων και διαγραφής 50% του κεφαλαίου. Για τα 300.000 ευρώ που μένουν δίνεται η δυνατότητα 10ετούς αποπληρωμής και παροχής νέου δανείου για να μπορέσει να αποπληρώσει και να ξεκινήσει πάλι την παραγωγική του διαδικασία».
Άμεση αξιοποίηση ενεχύρων
Προσθέτει, επίσης, πως η συνολική τακτοποίηση των οφειλών θα περιλαμβάνει και την άμεση αξιοποίηση των ενέχυρων. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, πάνω από 26.000 ακίνητα (αγροτική γη, συσκευαστήρια, παρασκευαστήρια, αποθήκες κ.ά.) είναι υποθηκευμένα στα κόκκινα αγροτικά δάνεια.
Πλέον θα μπορούν να πωληθούν και να εκμισθωθούν παρέχοντας την αναγκαία ρευστότητα στους αρχικούς οφειλέτες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στόχος της κυβέρνησης είναι να απελευθερωθούν εντός της επόμενης διετίας αγροτικά ακίνητα και υποδομές μεγάλης παραγωγικής δυνατότητας και αξίας 200 εκατ. ευρώ.
Για τους ανενεργούς συνεταιρισμούς σχεδιάζεται η συναινετική μεταβίβαση περιουσιακών τους στοιχείων σε ενεργούς αγρότες και συνεταιρισμούς.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα η ρύθμιση αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή εντός του Οκτωβρίου. Θα ακολουθήσει διαγωνιστική διαδικασία για τη μεταβίβαση του χαρτοφυλακίου από την PQH σε σχήμα servicer και τράπεζας, ενώ στις αρχές του νέου έτους θα ξεκινήσει ο σχεδιασμός του επιχειρησιακού σχεδίου, του προγράμματος τραπεζικής αναχρηματοδότησης και η λεπτομερής καταγραφή των οφειλετών.
