Μείωση του δημοσίου χρέους σε επίπεδα κάτω από 120% σχεδιάζει να πετύχει η κυβέρνηση μέχρι το έτος 2027. Τα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση ανακοίνωσε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
To Σεπτέμβριο έρχονται οι σημαντικότερες προσπάθειες
Η όλη προσπάθεια θα ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο για τη δραστική μείωση του χρέους, με την πρόωρη αποπληρωμή, για πρώτη φορά, μιας τριπλής δόσης ύψους 8 δισ. ευρώ από το δάνειο που πήρε η Ελλάδα από την Ευρωζώνη στην αρχή του πρώτου Μνημονίου απευθείας από τις χώρες της Ευρωζώνης.
Από τις αρχές του φθινοπώρου η Αθήνα θα αρχίσει να στέλνει και επίσημα στους θεσμούς το αίτημα για την πρόωρη αποπληρωμή της τριπλής δόσης από το GLF. Το αίτημα θα πρέπει πρώτα να εγκριθεί από την ομάδα εργασίας του Eurogroup (Euro Working Group) και να επικυρωθεί σε μία από τις συνεδριάσεις του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Ακόμα μία μακρά διαδικασία θα είναι η έγκριση του αιτήματος της Ελλάδας και από τα εθνικά Κοινοβούλια της Γερμανίας, της Φινλανδίας, της Ολλανδίας, της Αυστρίας και της Σλοβακίας. Μόλις τελειώσει και η διαδικασία των εθνικών Κοινοβουλίων, θα έρθει η σειρά του ESM. Εκτός από την –τυπική– έγκριση του ελληνικού αιτήματος, θα πρέπει να αποποιηθεί και του δικαιώματός του να διεκδικήσει, ως ο μεγαλύτερος δανειστής της Ελλάδας, και αυτός την αποπληρωμή των δικών του δανείων τη στιγμή που η Ελλάδα θα αποπληρώσει πρόωρα τρεις δόσεις του GLF. Πριν από τις επίσημες διαδικασίες έχει προηγηθεί ένας πολύμηνος διάλογος με όλους τους ενδιαφερόμενους. Αυτό σημαίνει ότι οι διαδικασίες που θα τρέξουν τους επόμενους μήνες είναι ήδη γνωστές σε όλους και απλώς μένουν οι τυπικές εγκρίσεις.
Μέχρι το Δεκέμβριο αναμένονται όλες οι τυπικές εγκρίσεις για την πρόωρη αποπληρωμή της 3ης δόσης και η απελευθέρωση του “μαξιλαριού” των 15,7 δισ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθεροτητας (ESM). Το χρέος θα πετύχει να μειωθεί μεν στο τέλος του χρόνου στο 153% του ΑΕΠ. Ωστόσο από τον επόμενο χρόνο η Eurostat είναι πιθανό να αυξήσει ελαφρά το ποσοστό του χρέους, γράφοντας στα έτη από το 2012 μέχρι και σήμερα τους μισούς από τους αναβαλλόμενους τόκους του δανείου που πήρε η Ελλάδα από τον πρόγονο του ESM, τον EFSF, στο δεύτερο Μνημόνιο. Το ποσό θα αφορά τα 11 δισ.
Η απελευθέρωση στο “μαξιλάρι” του ESM
Αυτή τη φορά, το διοικητικό συμβούλιο του ESM καλείται να αποφασίσει για ένα ακόμα κρίσιμο ζήτημα: την αποδέσμευση του “μαξιλαριού” των 15,7 δισ. ευρώ που είχε χορηγηθεί στην Ελλάδα στο τέλος του τρίτου Μνημονίου. Τα χρήματα αυτά είχαν παραχωρηθεί ως «ανάχωμα» για τις πιέσεις που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει η χώρα κατά την επιστροφή της στις αγορές. Η Ελλάδα τώρα επιδιώκει την άρση αυτού του περιορισμού, προκειμένου το Δημόσιο να χρησιμοποιήσει τα χρήματα για την αποπληρωμή παλαιότερων χρεών. Το θέμα έχει ήδη συζητηθεί με τον οργανισμό και έχει λάβει μια αρχική έγκριση, η οποία θα χρειαστεί να επικυρωθεί από το διοικητικό συμβούλιο του ESM. Επιπλέον, προγραμματίζεται ένα μέρος από την τριπλή δόση του GLF να πληρωθεί από το “μαξιλάρι” του ESM. Όλα αυτά τα θετικά νέα για το ελληνικό χρέος αναμένεται να εξελιχθούν γύρω από τα μέσα Δεκεμβρίου.
Σταθεροί ρυθμοί ανάπτυξης
Η μείωση αυτή θα προέλθει από σταθερά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, που θα υπερβαίνουν σε ετήσια βάση το 3,5% σε ονομαστικούς όρους (δηλαδή το πραγματικό ΑΕΠ αν προστεθεί και ο ετήσιος πληθωρισμός), σταθερά υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και τη σταδιακή μείωση των ταμειακών διαθεσίμων, τα οποία παραμένουν ακόμη στα 35 δισ. ευρώ, κατά 5 δισ. ευρώ τον χρόνο για την επόμενη τετραετία. Παράλληλα, θα έχουμε και τη σταδιακή μείωση του υπολοίπου του χρέους, που θα ξεκινήσει επίσημα από φέτος, αφού οι καθαρές δανειακές ανάγκες του Δημοσίου για την επόμενη τριετία θα είναι ανάλογες των φετινών, δηλαδή θα ξεπερνούν μόλις τα 5 δισ. ευρώ.
Εκτός από τις μειωμένες δανειακές ανάγκες, το υπόλοιπο του χρέους θα μειωθεί για τον επόμενο χρόνο και μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ως γνωστόν, από τον επόμενο χρόνο η Κεντρική Τράπεζα του ευρώ θα διακόψει τις επανεπενδύσεις στα ομόλογα που λήγουν και που έχει συγκεντρώσει σε ελληνικούς τίτλους μέσω του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP). Τα ομόλογα αυτά θα αποπληρώνονται στη λήξη τους και θα διαγράφονται οριστικά από το χρέος. Για τον επόμενο χρόνο αναμένεται να λήξουν ομόλογα 3,5-4 δισ. ευρώ.
