“Βόμβα” έριξε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος ζήτησε την επανεξέταση των φοροαπαλλαγών
Η συνέντευξη του κ. Στουρνάρα στο πλαίσιο του συνεδρίου “Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ VΙΙ: Ασυμμετρίες και εθνική ατζέντα”, ήταν άκρως αποκαλυπτική, καθώς δεν αποκλείεται να δρομολογήσει εξελίξεις.
Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ θα πρέπει να επανεξεταστεί η κοινωνική χρησιμότητα των υφιστάμενων φοροαπαλλαγών και το κατά πόσο αυτές αφορούν τους πραγματικά ευάλωτους.
Ο κ. Στουρνάρας επισήμανε ότι τα εισοδήματα “δεν είναι όλα παρανόμως αδήλωτα” και πως πρέπει “να δούμε λίγο τις λεγόμενες φορολογικές δαπάνες στον προϋπολογισμό, δηλαδή αυτά που η ίδια κυβέρνηση δίνει. Γιατί να τα δώσει; Ας τα αξιολογήσει πρώτα. Ικανοποιούν το κριτήριο ότι βοηθούν τους πλέον ευάλωτους;”, προσθέτοντας ότι πρέπει να έχουν βοήθεια αλλά “να τα βάλουμε όλα σε έναν κορβανά, διότι θα χρειαστούμε έσοδα. Η Ελλάδα έχει ανάγκες για επενδύσεις, για δημόσιες επενδύσεις. Έχει ανάγκες για μαξιλαράκια για να αντιμετωπίσει κρίσεις, γεωπολιτικές, κλιματικές”.
Οι 1.047 δαπάνες που μειώνουν ή απαλλάσσουν από φόρο
Σήμερα υπάρχουν λοιπόν 1.047 δαπάνες που μειώνουν τον φόρο ή απαλλάσσουν ολοκληρωτικά από τις φορολογικές υποχρεώσεις διάφορες επαγγελματικές ομάδες.
Είναι ενδεικτικό ότι στο πλαίσιο τόνωσης της επιχειρηματική δραστηριότητας η κυβέρνηση έχει προσχωρήσει στη μείωση του εισαγωγικού συντελεστή φορολογίας εισοδήματος κατά 50% για τα τρία πρώτα χρόνια λειτουργία μίας επιχείρησης εφόσον τα εισοδήματα δεν ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ.
Παράλληλα, για πέντε χρόνια προβλέπεται απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος και μειωμένη κατά 50% προκαταβολή φόρου.
Αν και τα ανωτέρω μέτρα συμβάλλουν στη στήριξη όσων προχωρούν στην έναρξη δραστηριότητας, από την άλλη πλευρά δημιουργούς τις προϋποθέσεις για δήλωση χαμηλών εισοδημάτων που δεν ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ με στόχο να συνεχίσουν να απολαμβάνουν την ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση.
Ο υπολογισμός του κόστους των φορολογικών δαπανών που αφορούν την φορολογία κληρονομιών, καθώς και την φορολογία κερδών από τυχερά παίγνια είναι αδύνατος, δεδομένου ότι οι φορολογίες αυτές και η σχετική διαδικασία δεν υποστηρίζονται μηχανογραφικά.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία ο αριθμός των φοροαπαλλαγών ανέρχονται σήμερα στις 1.047 με το δημοσιονομικό κόστος τους να φθάσει στα 12,88 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ένα χρόνο νωρίτερα οι φοροαπαλλαγές ανέρχονταν στις 967 με το κόστος τους να διαμορφώνεται στα 8,9 δισ. ευρώ. Δηλαδή, μέσα σε ένα χρόνια αυξήθηκαν κατά 4 δισ. ευρώ.
Στις φοροαπαλλαγές αυτές συμπεριλαμβάνονται οι επιστρεπτέες προκαταβολές, η αποζημίωση ειδικού σκοπού κ.α.
Τον Σεπτέμβριο του 2016, οι φοροαπαλλαγές έφταναν τις 716 με τις απώλειες για τον προϋπολογισμό να ανέρχονται σε 3,041 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία που προκύπτουν αποκαλύπτουν τα εξής:
1. Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων (200 απαλλαγές και εκπτώσεις). Εκατομμύρια νοικοκυριά είχαν μειώσεις και εκπτώσεις φόρου από το φορολογητέο εισόδημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία οι φοροαπαλλαγές που χρησιμοποιήθηκαν από τα φυσικά πρόσωπα ξεπερνούν τις 10 εκατ. περιπτώσεις με το κόστος για τον προϋπολογισμό να υπολογίζεται σε 5 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο τμήμα και συγκεκριμένα ποσό ύψους 3,8 δισ. ευρώ αφορά στο αφορολόγητο όριο και στη μείωση του φόρου ανάλογα με το μέγεθος της οικογένειας (γονείς και παιδιά. Η φοροαπαλλαγή χρησιμοποιήθηκε σε 6,7 εκατ. περιπτώσεις. Σημειώνεται ότι για τον υπολογισμό του κόστους των μειώσεων του προκύπτοντα φόρου έγινε σύγκριση του φόρου που προέκυψε από την κανονική εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων με εκείνον που προκύπτει εάν απαλειφθούν οι εν λόγω μειώσεις κάθε μια ξεχωριστά και πραγματοποιηθούν ισάριθμες εκκαθαρίσεις. Η διαφορά φόρου που προκύπτει από τις δύο αυτές εκκαθαρίσεις καταγράφηκε ως κόστος ή απώλεια φορολογικών εσόδων για την αντίστοιχη φορολογικές δαπάνες
2. Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων (200 απαλλαγές και εκπτώσεις). Απαλλαγές ύψους 1,3 ευρώ δις. ευρώ είχαν 53.021 επιχειρήσεις.
3. Φορολογία κεφαλαίου (129 εκπτώσεις και απαλλαγές). Συνολικά 5.082.163 φυσικά και νομικά πρόσωπα είχαν εκπτώσεις στον ΕΝΦΙΑ, στον Ειδικό Φόρο Ακινήτων, στις μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές ύψους 3,89 δις. ευρώ. Ειδικά στον ΕΝΦΙΑ οι απαλλαγές αφορούν περισσότερες από 5 εκατομμύρια. περιπτώσεις με το όφελος να είναι σχετικά μικρό και συγκεκριμένα 85 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, οι 8.499 απαλλαγές στον Ειδικό Φόρο Επί των ακινήτων (αφορά κυρίως επιχειρήσεις) είχε ω αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων κατά 3,7 δισ. Ευρώ.
4. ΦΠΑ (75 εκπτώσεις και φοροαπαλλαγές). Το όφελος για επιχειρήσεις, επαγγελματίες και καταναλωτές ήταν 821,934 εκατ. ευρώ. Τις μεγαλύτερες φοροαπαλλαγές έχουν οι υπηρεσίες ιδιωτικής εκπαίδευσης που γλιτώνουν 397 εκατ. ευρώ.
5. Τέλη χαρτοσήμου (85 εκπτώσεις). Οι απαλλαγές ανήλθαν σε 73,7 εκατ. Ευρώ
6. Φόρος ασφαλίστρων. Οι μειώσεις έφθασαν τα 421,9 εκατ. ευρώ.
7. Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (44 φοροαπαλλαγές). Το ύψος των απαλλαγών ήταν 1,17 δις. ευρώ με τη μερίδα του λέοντος να έχουν τα ενεργειακά προϊόντα με 589,6 εκ. ευρώ και η αιθυλική αλκοόλη και τα αλκοολούχα ποτά με 580,4 εκατ. ευρώ.
8. Τέλη ταξινόμησης οχημάτων (23 απαλλαγές). Οι εκπτώσεις διαμορφώθηκαν σε 121,69 εκατ. ευρώ.
9. Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων. Το ποσό των απαλλαγών ανήλθε σε 11,844 εκατ. ευρώ.