Η επικείμενη συνάντηση του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν με τον Πολωνό Πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ στη Βαρσοβία, την Πέμπτη, φέρνει στο προσκήνιο μια νέα πρωτοβουλία για την Ουκρανία. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές της ΕΕ, στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται η πρόταση για ανάπτυξη ειρηνευτικής δύναμης 40.000 ατόμων, μια πρωτοβουλία ξεχωριστή από την προηγούμενη πρόταση Μακρόν για αποστολή στρατιωτικών εκπαιδευτών.
Η συζήτηση αποκτά ιδιαίτερη σημασία εν μέσω ανησυχιών για πιθανή αλλαγή στάσης των ΗΠΑ λόγω επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ο οποίος έχει ήδη εκφράσει την πρόθεσή του να επανεξετάσει την αμερικανική υποστήριξη προς το Κίεβο. Η Ευρώπη φαίνεται να προετοιμάζεται για την ανάληψη μεγαλύτερου ρόλου στην προστασία της ευρωπαϊκής ασφάλειας, παρότι Πολωνοί αξιωματούχοι τονίζουν ότι είναι δύσκολο να συζητηθεί οποιοδήποτε σχέδιο πριν τις 20 Ιανουαρίου.
Το σχέδιο της ειρηνευτικής δύναμης και οι αντιδράσεις
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές της ΕΕ, η πρόταση περιλαμβάνει την ανάπτυξη μιας ειρηνευτικής δύναμης 40.000 στρατιωτών από διάφορες χώρες. Ωστόσο, η πολωνική πλευρά εμφανίζεται επιφυλακτική, υποστηρίζοντας ότι τέτοιες αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται στο πλαίσιο του ΟΗΕ ή του ΟΑΣΕ.
Ο Πολωνός υπουργός Άμυνας Βλάντισλαβ Κοσίνιακ-Καμίς τόνισε ότι οποιαδήποτε στρατιωτική παρουσία θα πρέπει να οργανωθεί υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ. Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την πρόταση, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη για σαφές χρονοδιάγραμμα ένταξης της χώρας του στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Ο παράγοντας Τραμπ και η ευρωπαϊκή απάντηση
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο προκαλεί έντονη ανησυχία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Έχει άλλωστε δηλώσει την πρόθεσή του να τερματίσει τον πόλεμο εντός 24 ωρών και να μειώσει τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal, οι σύμβουλοί του προτείνουν ένα σχέδιο που θα πάγωνε τις μάχες στην τρέχουσα γραμμή του μετώπου και θα απαιτούσε από την Ουκρανία να αναστείλει την προσπάθεια ένταξής της στο ΝΑΤΟ για τουλάχιστον 20 χρόνια.
Απέναντι στη ριζική αλλαγή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης αποκτά πλέον υπαρξιακή σημασία. Η ήπειρος φαίνεται αποφασισμένη να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στην προστασία της, με την επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Κάγια Κάλλας να δηλώνει ότι “δεν πρέπει να αποκλείσουμε τίποτα”, αναφορικά με τη μελλοντική παρουσία ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία.