Πονοκέφαλος είναι για χιλιάδες ιδιοκτήτες η αδυναμία αξιοποίηση της περιουσίας που έχουν σε εκτός σχεδίου περιοχές, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε καθεστώς πλήρους απαξίωσης.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος αναλαμβάνει νομοθετική πρωτοβουλία για να ξεμπλοκάρουν οι αγοραπωλησίες στην εκτός σχεδίου δόμηση αλλά δεν επιθυμεί σύγκρουση με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Τα μυστικά της νέας ρύθμισης είναι τα εξής:
-θα εξασφαλιστεί η οικοδομησιμότητα των γηπέδων άνω των τεσσάρων στρεμμάτων και
-θα ισχύσει έως ότου ολοκληρωθεί ο καθορισμός των κοινόχρηστων δρόμων.
Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σίγουρο σύμφωνα με την εφημερίδα “Τα Νεα” αν αυτή η νομοθετική ρύθμιση θα ενσωματωθεί σε κάποιο από τα πολυνομοσχέδια που θα κατατεθούν προτού κλείσει η Βουλή ή θα πάει για μετά τις εκλογές.
Το ΣτΕ
Το Συμβούλιο της Επικρατείας, ύστερα από προσφυγή κατά της άδειας δόμησης οικοπέδου σε εκτός σχεδίου περιοχή στην Πάτμο, χωρίς πρόσβαση σε αναγνωρισμένη κοινόχρηστη οδό, αποφάσισε ότι δεν αρκεί το ελάχιστο εμβαδόν των 4 στρεμμάτων, αλλά απαιτείται, ήδη από το 1985, και η ύπαρξη προσώπου σε κοινόχρηστο χώρο (δρόμο) για τη δόμηση ενός ακινήτου.
Αποτέλεσμα της απόφασης είναι να καταργηθεί στην πράξη η εκτός σχεδίου δόμηση, σε τεράστιο ποσοστό των εκτός σχεδίου έως τώρα άρτιων και οικοδομήσιμων κτισμάτων, ανεξαρτήτως εμβαδού, τα οποία απαξιώνονται πλήρως.
Μια ακόμη συνέπεια της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί είναι να επικρατεί αλαλούμ στις πολεοδομίες σε όλη την Ελλάδα, με άλλες να εκδίδουν οικοδομικές άδειες και άλλες όχι.
Ο σχεδιασμός
Σύμφωνα με πληροφορίες ο σχεδιασμός αναμένεται να προβλέπει τα εξής:
1) Πως θα μπορούν να οικοδομηθούν τα προ του 1985 αγροτεμάχια ακόμη κι αν δεν έχουν πρόσβαση σε κοινόχρηστο δρόμο.
2) Τα μετά το 1985 αγροτεμάχια και τα προ του 2003 θα μπορούν να οικοδομηθούν υπό προϋποθέσεις, οι οποίες θα αφορούν, μεταξύ άλλων, τη σύνδεσή τους με το αναγνωρισμένο κοινόχρηστο οδικό δίκτυο.
Αγκάθι
Αγκάθι στον όλο σχεδιασμό αποτελούν τα λεγόμενα τυφλά γήπεδα – αυτά δηλαδή που δεν έχουν σύνδεση με το οδικό δίκτυο και η διέλευση γίνεται μέσω άλλου, γειτονικού ακινήτου.
Στο έγγραφο της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού τονίζεται ακόμη πως «δεν απαιτείται η έκδοση εγκυκλίου, η οποία να αποσαφηνίζει το ισχύων νομικό καθεστώς». Επιπλέον, επισημαίνεται πως πρέπει να αποφευχθούν επιπλέον καθυστερήσεις και ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει «να συμβάλουμε στην ολοκλήρωση του πολεοδομικού σχεδιασμού».
Τι ισχύει
Σε όλα τα αγροτεμάχια πάνω των 4.000 τετραγωνικών μέτρων ή σε κάποιες περιοχές πάνω των 8.000 ή 20.000 τετραγωνικών μέτρων, εφόσον έχουν δημιουργηθεί πριν από 2003, ακόμη κι αν δεν έχουν πρόσωπο σε δρόμο, αλλά έχουν εξασφαλισμένη πρόσβαση, οι πολεοδομίες εξέδιδαν (μερικές το κάνουν ακόμη) οικοδομικές άδειες.
Αυτό οφείλεται στο ότι υπάρχει ασάφεια στην πολεοδομική νομοθεσία για το πότε απαιτείται να υπάρχει πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο στα ακίνητα εκτός σχεδίου και τι ακριβώς νοείται ως κοινόχρηστος δρόμος.
Ωστόσο, ο νόμος του 2003 (ν. 3212/2003) βάζει για πρώτη φορά την υποχρέωση να δημιουργούνται από 31/12/2003 γήπεδα άρτια και οικοδομήσιμα με ελάχιστο εμβαδό τα 4 στρέμματα και ελάχιστο πρόσωπο 25 μέτρα σε κοινόχρηστο δρόμο, κάτι που δεν ίσχυε ούτε με τον νόμο του 1985 και ούτε με τους παλαιότερους νόμους του 1978 και του 1928.