Αποκλειστικό ρεπορτάζ του Bloomberg αποκαλύπτει το πολύπλοκο δίκτυο μέσω του οποίου η Ρωσία συνεχίζει να προμηθεύεται αμερικανικά τσιπ, παρά τις αυστηρές κυρώσεις μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Eσωτερικά έγγραφα που έχει στην κατοχή του το πρακτορείο αποκαλύπτουν ότι ρωσικές εταιρείες έχουν αναπτύξει ένα εξελιγμένο σύστημα που συνδέεται απευθείας με το ηλεκτρονικό κατάστημα της Texas Instruments μέσω ειδικού λογισμικού (API).
Οι παραγγελίες, που φτάνουν τα 6 εκατομμύρια δολάρια μόνο το 2024, δρομολογούνται μέσω εταιρειών του Χονγκ Κονγκ και μεταφέρονται στη Ρωσία από συγκεκριμένες μεταφορικές εταιρείες.
Τα εξαρτήματα έχουν εντοπιστεί σε προηγμένα οπλικά συστήματα όπως πυραύλους Kinzhal, drones Lancet-3 και πυραύλους Iskander που χρησιμοποιούνται για επιθέσεις σε ουκρανικές πόλεις. Χρησιμοποιούνται επίσης και στην εγχώρια αυτοκινητοβιομηχανία μέσω της NAMI, του ρωσικού ινστιτούτου έρευνας και ανάπτυξης οχημάτων, του ρωσικού ινστιτούτου έρευνας και ανάπτυξης αυτοκινήτων, που μεταξύ άλλων κατασκευάζει και τις πολυτελείς λιμουζίνες Aurus του Πούτιν.
Με προμήθεια 40% για τους Ρώσους διανομείς, το κύκλωμα είναι όχι μόνο αποτελεσματικό αλλά και ιδιαίτερα κερδοφόρο. Η κατάσταση έχει προκαλέσει την έντονη κριτική του αμερικανικού Κογκρέσου, με τον Γερουσιαστή Richard Blumenthal να κατηγορεί τις εταιρείες για “χαλαρούς ελέγχους” στις διαδικτυακές πωλήσεις τους.
Εξελιγμένο σύστημα διαδικτυακών παραγγελιών
Στην καρδιά του συστήματος βρίσκονται δύο ρωσικές ιστοσελίδες, η getchips.ru και η altchips.ru, οι οποίες είναι προσβάσιμες μόνο από τη Ρωσία. Οι σελίδες έχουν ενσωματώσει το API της Texas Instruments, επιτρέποντας στους πελάτες να βλέπουν σε πραγματικό χρόνο τη διαθεσιμότητα και τις τιμές των προϊόντων.
Οι παραγγελίες καταγράφονται σε ένα εξελιγμένο σύστημα διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων (ERP), το οποίο παρακολουθεί κάθε στάδιο της διαδικασίας, από την αρχική παραγγελία μέχρι την τελική παράδοση.
Η διαδρομή από το Χονγκ Κονγκ στη Μόσχα
Τα εξαρτήματα ακολουθούν μια προσεκτικά σχεδιασμένη διαδρομή μέσω του Χονγκ Κονγκ. Τρεις εταιρείες – η Sure Technology, η Chipower Electronics και η Horsway Tech – λειτουργούν ως ενδιάμεσοι, με έδρες βιτρίνες σε παλιά κτίρια γραφείων.
Οι εταιρείες αυτές, που αναζητούν ενεργά ρωσόφωνο προσωπικό μέσω κινεζικών ιστοσελίδων εύρεσης εργασίας, συνεργάζονται με δύο βασικούς μεταφορείς: την Sea Global SCM Ltd για θαλάσσιες μεταφορές και την Aeroflot για αεροπορικές αποστολές.
Τα εξαρτήματα και οι τελικοί αποδέκτες
Μεταξύ των πιο περιζήτητων προϊόντων είναι τα flip-flop chips, που προστατεύουν τις συσκευές από λανθασμένη ροή ρεύματος, και τα step-down power modules για εξοπλισμό επικοινωνιών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της εξάρτησης από αμερικανικά εξαρτήματα είναι η περίπτωση μιας ρωσικής στρατιωτικής επιχείρησης που υπέβαλε τρισέλιδο αίτημα στο Υπουργείο Άμυνας για την αγορά ενός μικροσκοπικού εξαρτήματος της Texas Instruments, αξίας μόλις 10 σεντς. Το εξάρτημα αυτό, που επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών ηλεκτρονικών μερών σε συσκευές με μπαταρία, είναι απαραίτητο για την κατασκευή ραδιο-μόντεμ και, όπως παραδέχεται η ίδια η εταιρεία, δεν υπάρχει αντίστοιχο ρωσικό προϊόν.
Εκτός από στρατιωτικούς πελάτες όπως η Elara και η NPP Mera, τα εξαρτήματα καταλήγουν και στην NAMI, που κατασκευάζει τις λιμουζίνες Aurus του Πούτιν.
Η δυσκολία ελέγχου
Η Texas Instruments αντιμετωπίζει ιδιαίτερες προκλήσεις στην παρακολούθηση των προϊόντων της σε σύγκριση με άλλους κατασκευαστές όπως η Nvidia ή η Intel. Αυτό οφείλεται στο ότι πουλάει μεγάλους όγκους εξαρτημάτων σε σχετικά χαμηλό κόστος, ενώ οι διανομείς μπορούν να αγοράζουν και να αποθηκεύουν εξαρτήματα για μήνες ή ακόμα και χρόνια.
Σε ακροάσεις του Σεπτεμβρίου στο Κογκρέσο, ο Γερουσιαστής Richard Blumenthal κατηγόρησε τις εταιρείες ότι “αντικειμενικά και συνειδητά αποτυγχάνουν να εμποδίσουν τη Ρωσία να επωφελείται από τη χρήση της τεχνολογίας τους”.
Η Texas Instruments επικρίθηκε ιδιαίτερα για τους “χαλαρούς ελέγχους” στις διαδικτυακές πωλήσεις της, καθώς, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές της, δεν χρησιμοποιεί βάσεις δεδομένων διαχείρισης κινδύνου στα αρχικά στάδια των πωλήσεων και επιτρέπει αγορές χωρίς να απαιτεί πληροφορίες για τον τελικό χρήστη των προϊόντων.
Το οικονομικό όφελος
Το κύκλωμα αποδεικνύεται ιδιαίτερα επικερδές. Οι Ρώσοι διανομείς προσθέτουν προμήθεια 40% στις τιμές της Texas Instruments, ενώ εταιρείες όπως η Getchip είδαν τα έσοδά τους να αυξάνονται κατά 65,5% το 2023, φτάνοντας τα 6,7 τρισεκατομμύρια ρούβλια (68,2 εκατομμύρια δολάρια). Μόνο ένας μεγάλος διανομέας διαχειρίστηκε παραγγελίες αξίας 6 εκατομμυρίων δολαρίων μέχρι τον Αύγουστο του 2024, με τα δύο τρίτα να προορίζονται για στρατιωτικές εφαρμογές.
“Όσο η δυτική τεχνολογία είναι διαθέσιμη σε τρομοκρατικά καθεστώτα, θα συνεχίσουν να μετατρέπουν τα εξαρτήματα σε όπλα”, προειδοποιεί ο Vladyslav Vlasiuk, επίτροπος της Ουκρανίας για την πολιτική κυρώσεων. “Πιστεύω ότι όλοι μπορούμε να κάνουμε περισσότερα. Πιο ενδελεχή έλεγχο των εξαγωγών. Αυστηρότερες διαδικασίες συμμόρφωσης από την πλευρά των κατασκευαστών. Μεγαλύτερη δέσμευση από τρίτες χώρες.”
