Ηχηρό ήταν το χτύπημα στον Ταγίπ Ερντογάν από την κυβέρνηση Ντεμπεϊμπά στη ΛΙβύη, καθώς το Εφετείο της Τρίπολης ακύρωσε το τουρκολυβικο μνημόνιο.

Η εξέλιξη αυτή αλλάζει άρδην τις ισορροπίες στην ανατολική Μεσόγειο και ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό τα σχέδια της Άγκυρας για ηγεμονία στην περιοχή.

Η ανατροπή έγινε λίγες ημέρες μετά την αιφνιδιαστική και χωρίς δηλώσεις επίσκεψη του Χακάν Φιντάν στη Τρίπολη και μερικές εβδομάδες από την προαναγγελία του Τούρκου υπουργού ενέργειας για ενεργοποίηση του τουρκολυβικού μνημονίου για έρευνες από την τουρκική εταιρία ΤΡΑΟ στις «θαλάσσιες ζώνες της Λιβύης».

Ωστόσο το Διοικητικό Εφετείο της Τρίπολης αποφάσισε την ακύρωση του Μνημονίου αυτού, προκαλώντας εκνευρισμό στην κυβέρνηση Ερντογάν.

Το τουρκολυβικό μνημόνιο και η κρίση στις σχέσεις Αθήνας -Τρίπολης

Το Μνημόνιο  υπογράφτηκε το φθινόπωρο του 2022 και είχε οδηγήσει σε μια ακόμη κρίση με την Ελλάδα και το διπλωματικό επεισόδιο στην επίσκεψη του Νίκου Δένδια στην χώρα.

Ο τότε υπουργός Εξωτερικών αρνήθηκε να αποβιβαστεί από το αεροσκάφος προκειμένου να μην συναντηθεί με την ομόλογο του Νάιλα Μανγκους που είχε υπογράψει το μνημόνιο.

Το μνημόνιο προέβλεπε την συνεργασία των δυο χωρών με την συμμετοχή των ερευνητικών σκαφών και των γεωτρύπανων της τουρκικής κρατικής εταιρείας ΤΡΑΟ για την αναζήτηση και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Λιβύη.

Είχε θεωρηθεί μάλιστα ότι το μνημόνιο αυτό αποτελούσε το «θεσμικό» βήμα για την εφαρμογή στην πράξη του τουρκολυβικού μνημονίου του 2019 για «οριοθέτηση ζωνών θαλάσσιας αρμοδιότητας» με το οποίο επιχειρήθηκε η υφαρπαγή μεγάλου τμήματος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και η εμπέδωση της Γαλάζιας Πατρίδας.

Εναντίον του μνημονίου αυτού είχε προσφύγει ομάδα δικηγόρων οι οποίοι είχαν ζητήσει την ακύρωση του καθώς η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά δεν έχει την νομιμοποίηση για υπογραφή διεθνών συμφωνιών που αφορούν την κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας χωρίς την συναίνεση του Κοινοβουλίου. Ακόμη είχε προβληθεί και το επιχείρημα ότι εκχωρούνται σε ξένη εταιρεία οι αποκλειστικές αρμοδιότητες για την αξιοποίηση των φυσικών πόρων της χώρας που ανήκουν στην κρατική λιβυκή εταιρία πετρελαίου .

Το Εφετείο είχε κληθεί να εξετάσει την έφεση που είχε ασκήσει η κυβέρνηση της Τρίπολης στην απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου τον Ιανουάριο του 2023 που είχε κηρύξει άκυρο το μνημόνιο αυτό.

Η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά δεν έχει μέχρι στιγμής σχολιάσει την απόφαση του Δικαστηρίου, ενώ δεν είναι γνωστό εάν υπάρχει δυνατότητα για προσφυγή σε ανώτερο επίπεδο καθώς η Δικαιοσύνη στην Λιβύη λειτουργεί προβληματικά και λόγω της διαίρεσης της χώρας.