Ο Τζίμι Κάρτερ, ο 39ος και μακροβιότερος πρόεδρος των ΗΠΑ, πέθανε σε ηλικία 100 ετών, αφήνοντας πίσω του μια κληρονομιά που ξεπερνά τα πολιτικά και προσωπικά του επιτεύγματα.
Από τη γεωργία και την καλλιέργεια φιστικιών στον Λευκό Οίκο, μέχρι την αφοσίωσή του στην παγκόσμια ανθρωπιστική δράση, η ζωή του ήταν γεμάτη προκλήσεις, αλλά και μεγάλες επιτυχίες, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την Προεδρία του.
Η Προεδρία των ΗΠΑ
Ο Τζίμι Κάρτερ, που εκλέχτηκε πρόεδρος το 1976, ήρθε στον Λευκό Οίκο μετά το σκάνδαλο Watergate και τον πόλεμο του Βιετνάμ. Η προσέγγισή του στην πολιτική ήταν αυθεντική και χωρίς συμβιβασμούς, δίνοντας υποσχέσεις για διαφάνεια και ειλικρίνεια, κάτι που ήταν ιδιαίτερα ελκυστικό στην κοινή γνώμη, μετά την κρίση του Νίξον.
Παρά τις προοδευτικές του πολιτικές στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της διεθνούς διπλωματίας, ο Κάρτερ αναγκάστηκε να διαχειριστεί οικονομικές κρίσεις και το καταστροφικό θέμα των ομήρων στο Ιράν, γεγονός που οδήγησε στην ήττα του στις εκλογές του 1980.
Η στρατηγική της εξωτερικής πολιτικής
Η ειρηνική διαπραγμάτευση υπήρξε ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της προεδρίας του Κάρτερ, με το πιο γνωστό επίτευγμα να είναι η συμφωνία ειρήνης στο Κάμπ Ντέιβιντ το 1978, όπου κατάφερε να φέρει κοντά τον Αιγύπτιο πρόεδρο Ανουάρ Σαντάτ και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μενάχεμ Μπέγκιν.
Αν και η προεδρία του χαρακτηρίστηκε από διπλωματικές αποτυχίες όπως η κρίση των ομήρων, οι διπλωματικές του επιτυχίες συνέβαλαν στη διαμόρφωση μιας μεγάλης διπλωματικής φυσιογνωμίας.
Μετά την Προεδρία: ένας ανθρωπιστής στον κόσμο
Μετά την ήττα του, ο Κάρτερ στράφηκε προς τις διεθνείς ανθρωπιστικές δράσεις. Ίδρυσε το Κέντρο Κάρτερ το 1982, με σκοπό την προώθηση της ειρήνης, της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, συνέβαλε στην εξάλειψη ασθενειών όπως ο σκώληκας της γουινέας, βοήθησε στη διαχείριση εκλογικών διαδικασιών και πήρε προσωπικές πρωτοβουλίες σε περιοχές συγκρούσεων, όπως η Βοσνία και το Σουδάν.
Παρά το γεγονός ότι η πολιτική του πορεία χαρακτηρίστηκε από αποτυχία στην επανεκλογή, η στροφή του προς το κοινωνικό έργο ενίσχυσε τη φήμη του και πέρα από την πολιτική. Ο Κάρτερ ήταν αυθεντικός και προσιτός, παραμένοντας δεμένος με τη γενέτειρά του, το μικρό χωριό των Plains στη Τζόρτζια, όπου και πέθανε, και όπου υπηρέτησε και ως δάσκαλος για πολλά χρόνια.
Ο αγρότης Τζίμι Κάρτερ
Η ιστορία του Τζίμι Κάρτερ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αγροτική ζωή της Τζόρτζια. Στη γενέτειρά του, μεγάλωσε σε μια οικογενειακή φάρμα 1.000 στρεμμάτων, όπου εφαρμοζόταν ένα πρωτοποριακό για την εποχή σύστημα καλλιέργειας. Η εναλλαγή φιστικιών και βαμβακιού – μια πρακτική αμειψισποράς που σήμερα θεωρείται πυλώνας της αειφόρου γεωργίας – έδινε εξαιρετικά αποτελέσματα, καθώς τα φιστίκια εμπλούτιζαν το έδαφος για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Από πολύ μικρή ηλικία, μόλις 5 ετών, ο μελλοντικός πρόεδρος των ΗΠΑ είχε την πρώτη του επιχειρηματική εμπειρία, πουλώντας αλατισμένα φιστίκια στις αγορές του Πλέιν.
Αυτή η σύνδεση με τα φιστίκια παρέμεινε χαρακτηριστικό στοιχείο της προσωπικότητάς του – τόσο που στην προεκλογική του εκστρατεία κυκλοφόρησε φωτογραφία του κρατώντας χαμογελαστός το προϊόν που σημάδεψε τη ζωή του. Η αγροτική του καταγωγή και η κατανόηση των προβλημάτων του αγροτικού κόσμου συνέβαλαν καθοριστικά στην εκλογή του στην προεδρία.
Η επαγγελματική του ενασχόληση με τη γεωργία ξεκίνησε το 1953, όταν μετά το θάνατο του πατέρα του εγκατέλειψε τη θέση του στο Πολεμικό Ναυτικό για να αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση.
Με επιχειρηματικό πνεύμα, διεύρυνε τις δραστηριότητες της φάρμας, εστιάζοντας στη σποροπαραγωγή φιστικιών αντί της απλής μεταπώλησης πιστοποιημένων σπόρων. Σταδιακά, η επιχείρησή του επεκτάθηκε στην εμπορία λιπασμάτων, εδαφοβελτιωτικών, βαμβακιού, ακόμα και αγροτικών ασφαλειών.
Οι παιδικές του αναμνήσεις από την αγροτική ζωή αποτυπώθηκαν στο βιβλίο του “An Hour Before Daylight: Memories of a Rural Boyhood”, το οποίο έφτασε να διεκδικήσει το βραβείο Πούλιτζερ το 2022.
Μετά την εκλογή του στην Προεδρία, το φιστίκι έγινε παγκόσμιο σύμβολο, με εικόνες και γελοιογραφίες που συνδύαζαν τον Πρόεδρο με το αγαπημένο του προϊόν να κατακλύζουν τα μέσα ενημέρωσης της εποχής.
