«Στον πάγο» μπαίνουν οι μειώσεις που θα προκαλούσε η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) σε εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους. Υπό κανονικές συνθήκες, λόγω της αύξησης της σύνταξης τους, αλλάζουν κλίμακα κρατήσεων και πληρώνουν μεγαλύτερη εισφορά με αποτέλεσμα να καταλήγουν σε μηδενική αύξηση ή μείωση της σύνταξης.
Η σχετική ρύθμιση, όμως, που προωθείται από το υπουργείο Εργασίας θα ισχύσει άμεσα ώστε οι συνταξιούχοι που θα πληρωθούν τις αυξήσεις του 2025 τον Δεκέμβριο να πάρουν στην τσέπη την αύξηση αντί να βρεθούν με μικρότερη σύνταξη επειδή θα ανέβει η ΕΑΣ. Οι συνταξιούχοι μπορεί να βγουν κερδισμένοι με καθαρές αυξήσεις συντάξεων ως και 50 με 60 ευρώ μηνιαίως με πάγωμα ή και μείωση της κράτησης της ΕΑΣ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτό που εξετάζεται είναι σε περίπτωση που ο συνταξιούχος αλλάζει κλίμακα λόγω της αύξησης, να παίρνει την αύξηση χωρίς να λαμβάνεται υπόψη είτε το σύνολο είτε ένα μέρος από την πρόσθετη επιβάρυνση που θα προκαλεί η ΕΑΣ.
Συντάξεις: Ποιοι θα είναι κερδισμένοι – Παραδείγματα
Για παράδειγμα, συνταξιούχος που παίρνει 1.395 ευρώ δεν πληρώνει ΕΑΣ γιατί είναι κάτω από τα 1.400 ευρώ. Με την αύξηση που θα πάρει το 2025 και εκτιμάται στο 2,5%, η σύνταξη θα ανέλθει στα 1.430 ευρώ και αυτομάτως θα χάσει από την ΕΑΣ τα 30 ευρώ και θα μείνει με αύξηση μόλις 5 ευρώ.
Με τη ρύθμιση που προωθείται εξετάζεται είτε να πάρει ολόκληρη την αύξηση, (35 ευρώ) είτε να καταβάλει τη μισή ΕΑΣ για να του μείνουν 17 ευρώ αύξησης. Οι αλλαγές στο μίγμα των κρατήσεων της ΕΑΣ θα γίνουν σε όλες τις περιπτώσεις που οι συνταξιούχοι λόγω τη αύξησης που θα πάρουν θα αλλάξουν κλίμακα.
Κερδισμένοι θα είναι όσοι βρίσκονται με συντάξεις από 1.375 ευρώ ως 1.399 ευρώ οι οποίοι με την αύξηση θα περάσουν τα 1.400 ευρώ και θα κινδυνεύσουν να χάσουν το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης λόγω της ΕΑΣ. Περισσότερο κερδισμένοι θα είναι όσοι περάσουν τα 1.700 ευρώ, τα 2.000 ευρώ, τα 2.300 ευρώ.
Όταν οι αυξήσεις υπολείπονται της ΕΑΣ οι συνταξιούχοι παίρνουν λιγότερα ακόμη και από αυτά που είχαν χωρίς την αύξηση. Για παράδειγμα, συνταξιούχος με 1.695 ευρώ μικτά έχει ΕΑΣ 3% και κράτηση 50,85 ευρώ. Η σύνταξή του μετά την κράτηση διαμορφώνεται στα 1.644,15 ευρώ. Με την αύξηση 2,5% που θα πάρει το 2025 η σύνταξη θα ανέβει στα 1.737 ευρώ, αλλά η κράτηση ΕΑΣ λόγω αλλαγής κλίμακας διπλασιάζεται στο 6%, και θα πάει τα 104 ευρώ με τη σύνταξη να κατεβαίνει στα 1.633 ευρώ. Στην πράξη η αύξηση θα μηδενιστεί επειδή η ΕΑΣ διπλασιάστηκε με αποτέλεσμα ο συνταξιούχος να έχει μείωση σύνταξης κατά 11 ευρώ, ήτοι από τα 1.644 ευρώ τώρα στα 1.633 ευρώ το 2025 παρά την αύξηση.
Η ΕΑΣ ξεκινά με ένα 3% κράτηση από τις συντάξεις των 1.400 ευρώ και άνω. Ανά 300 ευρώ σύνταξης, η κράτηση αλλάζει. Στα 1.700,01 ευρώ γίνεται 6%, στα 2000,01 ευρώ γίνεται 7%, στα 2.300,01 ευρώ ανεβαίνει στο 9% και καταλήγει στο 14% για συντάξεις άνω των 3.500 ευρώ.
Η κράτηση δεν έχει κατώφλι παρά μόνον τα 1.400 ευρώ, που σημαίνει ότι μια σύνταξη 1.405 ευρώ δεν έχει όλη τη μείωση του 3% αλλά η περικοπή σταματά στα 1.400 ευρώ. Επιβάλλεται στα μικτά και σε μια ή άθροισμα κύριων συντάξεων. Παρόμοια κράτηση από 3% ως 10% επιβάλλεται και στις επικουρικές από τα 300 ευρώ και άνω.
Σε πρώτη φάση θα «εξουδετερωθούν» οι μειώσεις που προκαλεί η ΕΑΣ ώστε κανένας συνταξιούχος να μην πάρει λιγότερα μετά την αύξηση του 2025 και σε επόμενο στάδιο θα δρομολογηθεί η ριζική αλλαγή της ΕΑΣ με λιγότερες κλίμακες και δικαιότερη κατανομή.
Συντάξεις: Η χρηματοδότηση του μέτρου
Το σενάριο που θα προκριθεί έχει να κάνει με το κόστος της μείωσης της ΕΑΣ. Το κόστος όπως αποκαλύπτουν τα επίσημα στοιχεία του ΑΚΑΓΕ όπου κατευθύνονται οι κρατήσεις ΕΑΣ, μπορεί να είναι και μηδενικό και να μη χρειαστεί να πληρώσει τίποτε ο κρατικός προϋπολογισμός, καθώς τα λεφτά για την μείωση της ΕΑΣ μπορούν να βγουν από τους τόκους που εισπράττει το ΑΚΑΓΕ που έχει αποθεματικά 16 δις. ευρώ στην Τράπεζα της Ελλάδος και από εκεί έχει έσοδα από τόκους.
Για το 2025 προβλέπονται έσοδα από τόκους 302 εκατ. ευρώ. Τα μισά από αυτά θα μπορούσαν να διατεθούν για να μειωθεί η ΕΑΣ σε όλους τους συνταξιούχους, χωρίς να δαπανήσει ούτε ένα ευρώ ο κρατικός προϋπολογισμός. Το δε σύνολο εσόδων του ΑΚΑΓΕ για το 2024 προβλέπεται αυξημένο στα 2 δις. ευρώ καθώς στον κουμπαρά αυτόν κατευθύνεται –βάσει νόμου- το 4% των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις και το 10% από τα έσοδα του ΦΠΑ.
