Σε πλήρη εξέλιξη είναι η μάχη Μυτιληναίου – Περιστέρη στην Κρήτη για τα περίπου 2 δισ. ευρώ του ΒΟΑΚ, έργο που χαρακτηρίζεται υψηλής στρατηγικής σημασίας.
Οι δύο κορυφαίοι όμιλοι της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και της Mytilineos βρίσκονται σε εγρήγορση και ακονίζουν τα μαχαίρια τους προκειμένου να κερδίσουν τη μάχη.
Η «έκβαση της μονομαχίας» μεταξύ των δύο «γιγάντων» του ελληνικού επιχειρείν είναι αμφίρροπη, καθώς ο καθένας διαθέτει στη «φαρέτρα» του ισχυρά όπλα.
Από την άλλη πλευρά, η Mytilineos μπορεί να μην διαθέτει ανάλογη εμπειρία σε παραχωρήσεις, αλλά κατάφερε να «διαβάσει» καλά τον διαγωνισμό της Αττικής Οδού, για τον οποίο έχασε οριακά το δικαίωμα να υποβάλει βελτιωτική προσφορά, καθώς έδωσε μαζί με τη γαλλική Vinci το δεύτερο καλύτερο τίμημα.
Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα η κοινοπραξία της Mytilineos να προσφύγει τόσο στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ), αλλά και στο ΣτΕ με το διαγωνισμό για την Αττική Οδό να έχει «βραχυκυκλώσει» προς το παρόν.
Το αποτέλεσμα πάντως είναι ο διαγωνισμός για την παραχώρηση του ΒΟΑΚ να βρίσκεται σε διελκυστίνδα, καθώς οι προσφορές από τους τρεις μνηστήρες (σ.σ. Το τρίτο σχήμα είναι η κοινοπραξία ΑΒΑΞ-Meridiam-Egis) έχουν μεν υποβληθεί από τις αρχές του περασμένου Μαΐου, αλλά έως και σήμερα δεν έχουν ανοίξει καν οι τεχνικοί φάκελοι.
Το παραπάνω μεταφράζεται σε καθυστερήσεις για τον διαγωνισμό, ο οποίος σύμφωνα με τα όσα είχαν εξαγγείλει οι προηγούμενες διοικήσεις του υπουργείου Υποδομών, θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί εντός του τρέχοντος έτους.
Επιπλέον, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, εμφανίζονται και άλλα προβλήματα, όπως η έλλειψη εργατικού προσωπικού και ο προϋπολογισμός του συγκεκριμένου έργου.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση η κυβέρνηση επιδιώκει αυτό το έργο πνοής για την Κρήτη να κατασκευαστεί και για αυτό τον λόγο φαίνεται πως αναζητά μία συμβιβαστική λύση.
Μάλιστα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει συναντήσει ξεχωριστά τους κ. Περιστέρη και Μυτιληναίο προ εβδομάδων στο Μέγαρο Μαξίμου για αυτό το θέμα. Συνάντησε όμως αντικρουόμενες απόψεις και μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί η χρυσή τομή.
Λέγεται ότι υπάρχει η πρόταση οι δυο μονομάχοι να αναλάβουν από κοινού το έργο, αλλά ένας εκ των δύο δεν αποδέχεται την πρόταση.
Η ισχυρή, όπως φαίνεται και από τις εξελίξεις, σύγκρουση μεταξύ των δύο ομίλων οφείλεται κατά κύριο λόγο στο ότι οι παραχωρήσεις και δη οι οδικές μπορούν να αποτελέσουν έναν σημαντικό και σταθερό χρηματοδότη σε βάθος δεκαετιών.
Τούτο το γνωρίζει πολύ καλά η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η οποία διαχειρίζεται πλήρως τις παραχωρήσεις της Κεντρικής και της Νέας Οδού μέσω των ομώνυμων θυγατρικών της, ενώ συμμετέχει και κατά 17% στην Ολυμπία Οδό.
Έτσι, αν επικρατήσει τελικώς και στον ΒΟΑΚ, η εισηγμένη θα έχει επιτύχει να «περικυκλώσει» τη Μεγαλόνησο με τα έργα που έχει αναλάβει, καθώς υλοποιεί το αεροδρόμιο στο Καστέλι, ενώ κατασκευάζει ως ηγέτης της κοινοπραξίας ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-ΑΚΤΩΡ- Intrakat και το ΣΔΙΤ Χερσόνησος-Νεάπολη αξίας 360 εκατ. ευρώ που αφορά το δεύτερο τμήμα του ΒΟΑΚ.
Στην ουσία δηλαδή η Κρήτη θα έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο εργοτάξιο για την εταιρεία δημιουργώντας σημαντικές οικονομίες κλίμακος.
Από την άλλη πλευρά ο Όμιλος Mytilineos, που έχει δημιουργήσει εδώ και ένα χρόνο μια ξεχωριστή θυγατρική (Μ Παραχωρήσεων) και όπως φάνηκε και με την Αττική Οδό συμπράττει με ομίλους που έχουν εμπειρία δεκαετιών στη διεκδίκηση και τη διαχείριση οδικών αξόνων, ενώ δε διστάζει να «ταρακουνήσει» τα νερά με ενστάσεις και προσφυγές, εάν κρίνει ότι είναι πολύ κοντά στο να «κλειδώσει» τα έργα.
Ο ισχυρός άσσος στο μανίκι της κοινοπραξίας θα είναι ο συνδυασμός δύο κατασκευαστικών εταιρειών, καθώς το Ηράκλειο-Χανιά προϋποθέτει και την κατασκευή του οδικού άξονα και όχι μόνο της συντήρηση και τη λειτουργία του.
Υπενθυμίζεται ότι μαζί με τη Μ Παραχωρήσεις, η Mytilineos έχει ιδρύσει και τη κατασκευαστική ΜΕΤΚΑ ΑΤΕ, ενώ η ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις ύστερα από την ολοκλήρωση της συμφωνίας πώλησης της ΑΚΤΩΡ θα μπορεί να καλεί την Intrakat για να αναλάβει την κατασκευή έργων για λογαριασμών της.
Το Χανιά-Ηράκλειο, που περιλαμβάνει και την προαίρεση Κίσσαμος-Χανιά, αποτελεί το μεγαλύτερο και ακριβότερο τμήμα του ΒΟΑΚ και ίσως το τελευταίο οδικό έργο που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στα βασικά χαρακτηριστικά του, προβλέπεται, μεταξύ άλλων:
– 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ
– 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος
– 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι και αναβάθμιση των υπαρχόντων 18 ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.
Η διάρκειά του έχει υπολογιστεί στα 30 έτη και τα τέσσερα πρώτα αφορούν την κατασκευή του. Επομένως, εφόσον η σύμβαση υπογραφεί εντός του 2024, τότε ο οδικός άξονας θα παραδοθεί στην κυκλοφορία το 2028.
Σημειώνεται ότι η προσφορά εκτός από το κόστος για την κατασκευή του οδικού άξονα αφορά και την τιμή των διοδίων για τα υπόλοιπα 26 έτη της παραχώρησης.
Υπενθυμίζεται, ότι το υπουργείο Υποδομών θα εφαρμόσει τη μέθοδο των «σκιωδών» διοδίων.
Βάσει αυτής, η χρέωση των διοδίων θα γίνεται χιλιομετρικά (σ.σ. στα 0.067 ευρώ/χλμ) και το υπουργείο θα καλύπτει μέσω κρατικής επιχορήγησης τη διαφορά μεταξύ της τιμής που θα προτείνει το κάθε σχήμα, ώστε να του «βγαίνει» το χρηματοδοτικό μοντέλο για να μπορεί να ανταπεξέλθει στα δάνεια που θα έχει αναλάβει ώστε να χρηματοδοτήσει το έργο.
