Έσοδα που θα ανέρχονται σε πάνω από 100 εκατ. ευρώ αναμένεται να φέρει ο φόρος κρουαζιέρας 20 ευρώ ανά επιβάτη, που ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ΔΕΘ. Έντονες είναι, όμως οι αντιδράσεις των εταιρειών, οι οποίες θέλουν το μέτρο να εφαρμοστεί το 2026 και όχι το 2025, ώστε να μην επιβαρυνθούν περισσότερο.
Η τουριστική έκρηξη, όταν αρχίσει να υλοποιείται το μέτρο της επιβολής φόρου, μπορεί να εκτοξεύσει τα έσοδα, κυρίως στους πιο δημοφιλείς προορισμούς. Το λιμάνι της Σαντορίνης, με 1.298.968 επιβάτες κρουαζιέρας θα έχει ετήσια έσοδα πάνω από 25 εκατ. ευρώ, ενώ με τον υφιστάμενο φόρο των 0,32 ευρώ έφτανε τα 430.000 ευρώ. Ανάλογα θα είναι τα έσοδα και για το λιμάνι της Μυκόνου, με 1.192.822 επιβάτες κρουαζιέρας το 2023.
Αναμένεται η έκδοση μιας Κοινής Υπουργικής Απόφασης η οποία θα αναφέρεται στο ύψος των τελών ανά λιμάνι. Το τέλος θα κλιμακώνεται ανάλογα με το πόσο δημοφιλής είναι ο προορισμός.
Το τέλος, επίσης, θα είναι «έκτακτο» και επιπλέον αυτού που καταβάλλεται ήδη στα διάφορα λιμενικά ταμεία. Θα αφορά συγκεκριμένους μήνες αιχμής. Αυτό που σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου δεν έχει ξεκαθαρισθεί είναι εάν αυτά τα τέλη θα αφορούν και τα ιδιωτικά λιμάνια (ΟΛΠ, ΟΛΘ, κ.λ.π.).
Οι αντιδράσεις των εταιρειών
Οι εταιρείες δεν είναι αντίθετες γενικά με την επιβολή τελών αλλά οι αντιδράσεις είναι έντονες για το πότε θα επιβληθούν αυτά. Όπως εξηγούν παράγοντες του κλάδου η άμεση εφαρμογή του μέτρου, στην σεζόν 2025 δηλαδή, θα επιβαρύνει τις εταιρείες και όχι τους επιβάτες αφού οι κρουαζιέρες για το επόμενο έτος έχουν ήδη τιμολογηθεί και έχουν σχεδόν πουληθεί.
Η άμεση επιβολή του μέτρου από τη σεζόν 2025 θα επιβαρύνει περισσότερο τις μικρότερες εταιρείες του κλάδου και αυτές που τα προγράμματα τους στηρίζονται κυρίως στους ελληνικούς προορισμούς. Θα δημιουργηθεί θέμα ανταγωνισμού όπως σημειώνουν οι ίδιοι παράγοντες.
Όπως αναφέρουν στελέχη του κλάδου, δεν υπάρχει ιδιαίτερη αντίρρηση στην επιβολή ενός αυξημένου τέλους αφού κατά γενική ομολογία, είναι πολύ χαμηλά στη χώρα μας σε σχέση με άλλα λιμάνια της Ευρώπης.
Όλες οι εταιρείες μετακυλούν το επιπλέον κόστος στον επιβάτη. Για τον λόγο αυτό επιθυμούν οι όποιες αλλαγές να αφορούν όχι την αμέσως επόμενη αλλά την μεθεπόμενη και στην συγκεκριμένη περίπτωση τη σεζόν 2026. Ήδη η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) σε πρόσφατη ανακοίνωση της τόνιζε «την ανάγκη μιας προσεκτικά μελετημένης περιόδου προσαρμογής στην αύξηση των λιμενικών τελών στα ελληνικά λιμάνια».
Η κυβέρνηση, όμως, φαίνεται ότι δεν «ακούει» αυτό το αίτημα. Αυτό που τονίζουν είναι το τέλος να έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα, να βελτιώνει δηλαδή τις υποδομές στα λιμάνια και τους προορισμούς γενικότερα.
Τόσο η Ένωση Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας όσο και η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) ανέμεναν την επιβολή ενός τέλους και τις επόμενες ημέρες αναμένεται να ζητήσουν αναλυτική ενημέρωση και να ξεκαθαρίσουν κυρίως το πότε θα τεθεί σε εφαρμογή.
Κ. Μητσοτάκης: «Η Ελλάδα δεν έχει θέμα υπερτουρισμού»
Όπως εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη χθεσινή συνέντευξη τύπου στη Θεσσαλονίκη: «Η Ελλάδα δεν είχε δομικό πρόβλημα υπερτουρισμού και θα είναι άδικο και για την τουριστική βιομηχανία να παρουσιάζεται ότι αυτό συμβαίνει.
Έχει σημειακό πρόβλημα σε ορισμένους προορισμούς, κάποιες εβδομάδες ή κάποιους μήνες το χρόνο, το οποίο πρέπει να το αντιμετωπίσουμε γιατί έχει πολύ συγκεκριμένα αίτια.
Παραδείγματος χάρη, η κρουαζιέρα έχει επιβαρύνει πάρα πολύ τη Σαντορίνη και τη Μύκονο. Γι’ αυτό και προχωρούμε σε παρεμβάσεις, όπως το τέλος κρουαζιέρας. Θα είναι σημαντικό, μπορώ να σας πω από τώρα ότι θα είναι 20 ευρώ για τους μήνες τους δύσκολους, την υψηλή σεζόν. Ένα μέρος των χρημάτων αυτών θα επιστρέφει στις τοπικές κοινωνίες για σημαντικά έργα υποδομής.
Εξίσου σημαντική είναι και η παρέμβαση την οποία θα κάνουμε για να έχουμε ένα πεπερασμένο αριθμό πλοίων, τα οποία μπορούν να φτάνουν ταυτόχρονα σε ένα προορισμό.
Δεν γίνεται κάποιος ο οποίος πηγαίνει στην Σαντορίνη και πληρώνει 1.000 ή 2.000 ευρώ, γιατί υπάρχουν και τέτοιες τιμές, το βράδυ το δωμάτιο, να αισθάνεται ότι δεν απολαμβάνει έναν προορισμό από τον οποίον επωφελείται κάποιος ο οποίος βγαίνει για τρεις, τέσσερις ώρες, με αμφίβολο, κατά την άποψη μου, οικονομικό αποτύπωμα για την τοπική οικονομία. Άρα, εκεί -θα ανακοινωθούν οι παρεμβάσεις την επόμενη εβδομάδα- θα είμαστε αρκετά τολμηροί» δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Όριο στον αριθμό των πλοίων ανά προορισμό
Αναφορικά με την επιβολή ορίου στον αριθμό των πλοίων ανά προορισμό (berth allocation), η βιομηχανία της κρουαζιέρας έχει ήδη προτείνει συγκεκριμένο σχέδιο το οποίο έχει συζητηθεί τόσο με τα συναρμόδια Υπουργεία Ναυτιλίας και Τουρισμού όσο και με τους τοπικούς φορείς σε Σαντορίνης και Μύκονο.
Τα μέλη της CLIA έχουν δεσμευθεί στην αυστηρή εφαρμογή του ορίου των 8.000 επιβατών που ξεκίνησε να εφαρμόζεται από το 2018 αλλά στη συνέχεια ατόνησε στη Σαντορίνη, αλλά επανήλθε με βάση την πλέον πρόσφατη απόφαση του Λιμενικού ταμείου και του Δήμου.
Το ανώτατο όριο επιβατών ημερησίως επανέρχεται στα 8000 άτομα, αν ληφθούν υπόψη πληρότητες 75% των κρουαζιερόπλοιων ενώ από το 2025 το όριο της πληρότητας ανεβαίνει στο 80% καθώς από έρευνες προκύπτει ότι είναι ακόμη υψηλότερες (π.χ. 85%).
Συστήματα διαχείρισης των κρουαζιερόπλοιων εξετάζονται και στη Μύκονο, όπου όμως είναι και πιο εύκολη η διάχυση τους στη διάρκεια της ημέρας.