Σοκ και δέος προκαλεί σε όλο τον πλανήτη η απόφαση της κυβέρνησης της Ινδίας να απαγορεύσει τις εξαγωγές ρυζιού.
Επιστήμονες κάνουν λόγο για “παγκόσμιο διατροφικό σοκ” και εκφράζουν την εκτίμηση ότι οι χώρες που θα επηρεαστούν περισσότερο από την απαγόρευση εξαγωγής ρυζιού είναι από την Αφρική και την Ασία.
Η Ινδία ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ρυζιού στον κόσμο, απαγόρευσε τις εξαγωγές λευκού ρυζιού εκτός μπασμάτι στις 20 Ιουλίου, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να τιθασεύσει τις αυξανόμενες εγχώριες τιμές των τροφίμων και «να εξασφαλίσει επαρκή εγχώρια διαθεσιμότητα σε λογικές τιμές».
Η χώρα αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 40% του παγκόσμιου εμπορίου ρυζιού.
«Η Μαλαισία φαίνεται να είναι η πιο ευάλωτη σύμφωνα με την ανάλυσή μας», ανέφερε η Barclays σε πρόσφατη έκθεσή της, τονίζοντας την σημαντική εξάρτηση της χώρας από το ινδικό ρύζι, σύμφωνα με το CNBC.
«Εισάγει ένα σημαντικό μέρος των προμηθειών ρυζιού της και η Ινδία αντιπροσωπεύει ένα σχετικά μεγάλο μερίδιο των εισαγωγών της», έγραψαν οι αναλυτές.
Η Σιγκαπούρη είναι πιθανό να επηρεαστεί επίσης, με την έκθεση να δείχνει ότι η Ινδία αποστέλει περίπου το 30% των εισαγωγών ρυζιού του κράτους/πόλης.
Ωστόσο, η Barclays σημειώνει ότι η Σιγκαπούρη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές τροφίμων γενικά, όχι μόνο από το ρύζι. Η χώρα βρίσκεται επί του παρόντος στη μέση της συζήτησης για θέσπιση εξαιρέσεων από την απαγόρευση της Ινδίας. Οι τιμές του ρυζιού κυμαίνονται σε υψηλά δεκαετίας, με το φαινόμενο El Nino να θέτει περαιτέρω κινδύνους στην παγκόσμια προσφορά σε άλλους μεγάλους παραγωγούς ρυζιού της Ασίας όπως η Ταϊλάνδη, το Πακιστάν και το Βιετνάμ.
Η Barclays επισημαίνει ότι οι Φιλιππίνες θα είναι οι «πιο εκτεθειμένες στην αύξηση των τιμών του ρυζιού παγκοσμίως», δεδομένου του πώς η στάθμιση του ρυζιού είναι η υψηλότερη στο καλάθι του δείκτη τιμών καταναλωτή της χώρας. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος των εισαγωγών ρυζιού της χώρας της Νοτιοανατολικής Ασίας προέρχεται από το Βιετνάμ.
Άλλες πληγείσες περιοχές
Η Ασία δεν είναι η μόνη περιοχή που πλήττεται από την απαγόρευση των εξαγωγών ρυζιού της Ινδίας, καθώς πολλά κράτη της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής είναι επίσης ευάλωτα.
Οι αγορές που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στους εξαγωγικούς περιορισμούς της Ινδίας είναι συγκεντρωμένες στην Υποσαχάρια Αφρική και στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, δήλωσε η BMI, η ερευνητική μονάδα της Fitch. Η εταιρεία ανέφερε το Τζιμπουτί, τη Λιβερία, το Κατάρ, την Γκάμπια και το Κουβέιτ ως τα «πιο εκτεθειμένα».
Η απόσυρση του ινδικού λευκού ρυζιού εκτός μπασμάτι, έρχεται μετά την απαγόρευση του περασμένου Σεπτεμβρίου στις αποστολές σπασμένου ρυζιού. Αυτό σημαίνει ότι έως και το 40% των εξαγωγών ρυζιού της Ινδίας είναι πλέον εκτός προσφοράς, σύμφωνα με τις προβλέψεις της BMI.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ινδία επιβάλλει απαγόρευση εξαγωγών σε ρύζι που δεν είναι μπασμάτι, αλλά ο αντίκτυπος αυτή τη φορά θα μπορούσε να είναι πιο εκτεταμένος από πριν.
Τον Οκτώβριο του 2007, η Ινδία επέβαλε απαγόρευση στις εξαγωγές, μόνο για να άρει προσωρινά την απαγόρευση και να την επιβάλει ξανά τον Απρίλιο του 2008, στέλνοντας τις τιμές σχεδόν 30% υψηλότερες για να φτάσουν στο υψηλό ρεκόρ των 22,43 δολαρίων ανά αγγλικό στατήρα.
Οι τιμές τριπλασιάστηκαν σε διάστημα έξι μηνών, σύμφωνα με την εταιρεία γεωργικών ερευνών, International Potato Center (CIP).
Ο Samarendu Mohanty, περιφερειακός διευθυντής της Ασίας στο CIP, σημείωσε ότι η Ινδία δεν ήταν σημαντικός παίκτης στις παγκόσμιες εξαγωγές ρυζιού εκτός μπασμάτι τότε, και η τρέχουσα απαγόρευση έχει «πιο ευρύ αντίκτυπο» από ό,τι πριν από 16 χρόνια.
Πρόσθεσε ότι το μέγεθος της απαγόρευσης θα εξαρτηθεί από το πώς θα αντιδράσουν άλλοι εισαγωγείς και εξαγωγείς ρυζιού.
«Πιθανό χάος» στις αγορές
Εάν μεγάλοι εξαγωγείς ρυζιού όπως το Βιετνάμ και η Καμπότζη επιβάλουν τη δική τους μορφή περιορισμών στις εξαγωγές και σημαντικοί εισαγωγείς όπως η Ινδονησία και η Μαλαισία προσπαθήσουν να αποθηκεύσουν αποθέματα, ο κόσμος θα αντιμετωπίσει «πιθανό χάος στην αγορά ρυζιού», είπε ο Mohanty.
Προειδοποίησε ότι θα μπορούσε να είναι ακόμη χειρότερο από τα επακόλουθα του 2007.
«Η κλίμακα των ανθρώπων που θα επηρεαστούν από την απαγόρευση του ινδικού ρυζιού θα είναι εκατομμύρια», είπε ο Mohanty, προσθέτοντας ότι οι φτωχότεροι καταναλωτές στις γειτονικές χώρες της Ινδίας, ιδιαίτερα στο Μπαγκλαντές και το Νεπάλ θα πληγούν περισσότερο.
«Υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα να αρθεί αυτή η απαγόρευση εξαγωγών», είπε ο Mohanty, προσθέτοντας ότι η απαγόρευση είναι εδώ για να παραμείνει τουλάχιστον μέχρι τις γενικές εκλογές της Ινδίας τον Απρίλιο του επόμενου έτους.
Το κράτος της Νότιας Ασίας παλεύει επί του παρόντος με τις υψηλές τιμές των λαχανικών, των φρούτων και των σιτηρών, ένα πρόβλημα που θα μπορούσε να βλάψει τις προοπτικές των εκλογών του πρωθυπουργού Μόντι. Ο πληθωρισμός της Ινδίας αυξήθηκε στο 4,8% τον Ιούνιο λόγω της ραγδαίας ανόδου των τιμών των τροφίμων — ακόμα εντός του στόχος της κεντρικής τράπεζας για τον πληθωρισμό μεταξύ 2% και 6%.
Ωστόσο, ο πληθωρισμός «απειλεί να φτάσει στο 6,5% τον Ιούλιο», εκτιμά η HSBC σε έκθεση της 24ης Ιουλίου.
Οι οικονομολόγοι της HSBC προειδοποίησαν ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να επιβαρύνουν περαιτέρω την παραγωγή καλλιεργειών.
«Εάν μειωθούν οι αποστολές, θα μπορούσαν να υπάρξουν επιπτώσεις στις παγκόσμιες τιμές, που θα διαχυθούν στο σιτάρι, το οποίο είναι εν μέρει υποκατάστατο», σημείωσε η τράπεζα. Οι οικονομολόγοι ανέφεραν ότι οι τιμές των δημητριακών αυξάνονται ήδη τόσο σε εγχώριο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, με το τελευταίο να επηρεάζεται επίσης από τη συμφωνία σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα.
Οι τιμές του σιταριού εκτινάχθηκαν μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας.
Σύμφωνα με τη συμφωνία, η Μόσχα συμφώνησε να επιτρέψει στην Ουκρανία να συνεχίσει να εξάγει σιτηρά σε μια προσπάθεια να αποτρέψει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ωστόσο, το Κρεμλίνο αποχώρησε από τη συμφωνία τον Ιούλιο, υποστηρίζοντας ότι οι υποσχέσεις που δόθηκαν στη Ρωσία στο πλαίσιο της συμφωνίας δεν εκπληρώθηκαν.
