Η αυριανή επίσκεψη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κάιρο σηματοδοτεί μια νέα εποχή στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας-Αιγύπτου, καθώς και στην ενεργειακή ατζέντα.
Στο επίκεντρο της συνάντησης με τον Αιγύπτιο ηγέτη, βρίσκεται η ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών μέσω του έργου GREGY, προϋπολογισμού 4,2 δισ. ευρώ.
Το έργο, που έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των Αμερικανών, θα μεταφέρει 3.000 MW πράσινης ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα. Μέρος της θα μεταφέρεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ θα ενισχύεται η ενεργειακή ασφάλεια της ευρύτερης περιοχής.
Παράλληλα, θα συζητηθούν κρίσιμα θέματα των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο, το Τουρκολιβυκό μνημόνιο και οι πρόσφατες εξελίξεις στη Συρία.
Η σημασία του GREGY για την Ευρώπη και τους Αμερικανούς
Η τεχνική μελέτη του έργου εισέρχεται σε κρίσιμη φάση. Περίπου 20 διεθνείς εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή. Αναμένεται η επιλογή της τελικής λίστας υποψηφίων (Short List). Η μελέτη θα καθορίσει την οριστική όδευση και τα τελικά κόστη του έργου.
Όπως προκύπτει, το ενεργειακό πλάνο προβλέπει την τροφοδότηση από 9,5 GW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Αίγυπτο, κυρίως από αιολικά πάρκα. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, ένα τρίτο της παραγόμενης ενέργειας θα καταναλώνεται στην Ελλάδα. Ίσο μερίδιο θα διοχετεύεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το υπόλοιπο μέρος της ενεργειακής παραγωγής θα αξιοποιείται για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου, διευρύνοντας έτσι το φάσμα των ενεργειακών λύσεων.
Το έργο προωθείται από την εταιρία ELICA του ομίλου Κοπελούζου και βρίσκεται στο επίκεντρο του αμερικανικού ενδιαφέροντος. Εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο διαφοροποίησης των ενεργειακών προμηθευτών της Ευρώπης και του στόχου για απεξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια έως το 2027.
Διπλωματική ατζέντα και στρατηγική σημασία
Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού έχει ιδιαίτερη βαρύτητα στο διπλωματικό πεδίο. Η Ελλάδα, ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας για το 2025, αναλαμβάνει σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή. Προηγήθηκαν στοχευμένες επισκέψεις του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρου Σκυλακάκη, και του Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη.
Οι διπλωματικές συνομιλίες επικεντρώθηκαν στην ανάδειξη της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου για την πράσινη ενέργεια προς την Ευρώπη. Τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής παραμένουν ψηλά στην ατζέντα.
Η συνεργασία των δύο χωρών ενισχύεται περαιτέρω με την υποψηφιότητα του αιγυπτιακού Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς (EETC) για μετοχική συμμετοχή στο έργο.
