Καθοριστικές αλλαγές στο εργασιακό τοπίο φέρνει ο νέος νόμος που ψηφίστηκε πρόσφατα, εισάγοντας ένα νέο σύστημα καθορισμού του κατώτατου μισθού που θα εφαρμοστεί πλήρως από την 1η Ιανουαρίου 2028. Μέχρι τότε, προβλέπεται μεταβατική περίοδος με σταδιακές αυξήσεις τόσο στον ιδιωτικό όσο και στο δημόσιο τομέα.
Σημαντική καινοτομία αποτελεί η θεσμοθέτηση μαθηματικού τύπου που θα λαμβάνει υπόψη τον πληθωρισμό, ιδιαίτερα για τα νοικοκυριά στο χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κλίμακας, καθώς και την αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας. Ο νόμος ενσωματώνει ακόμα την κοινοτική οδηγία για επαρκείς κατώτατους μισθούς, στοχεύοντας στην αύξηση του ποσοστού των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις στο 80%.
Σημαντική πρόβλεψη αποτελεί η απαγόρευση μείωσης του κατώτατου μισθού, ακόμη και σε περιόδους οικονομικής δυσπραγίας, με μόνη εξαίρεση το “πάγωμα” των αποδοχών σε έκτακτες περιπτώσεις.
Το χρονοδιάγραμμα των αυξήσεων
Για την τριετία 2025-2027, ο καθορισμός του κατώτατου μισθού θα ακολουθήσει το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα. Η πρώτη αύξηση αναμένεται την 1η Απριλίου 2025, με εκτιμήσεις οικονομολόγων να προβλέπουν άνοδο κατά 40 ευρώ, από τα 830 στα 870 ευρώ.
Η νέα διαδικασία προβλέπει την έναρξη των εργασιών της επιτροπής διαβούλευσης την 31η Αυγούστου κάθε έτους, με τη συμμετοχή φορέων όπως η ΕΛΣΤΑΤ και η Τράπεζα της Ελλάδος.
Στον δημόσιο τομέα, από την 1η Ιανουαρίου 2026, ο μισθός για τους νεοεισερχόμενους θα αυξάνεται ισόποσα με τον κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα. Ειδικά για το 2025, προβλέπεται μια οριζόντια αύξηση περίπου 20 ευρώ σε όλα τα μισθολογικά κλιμάκια των δημοσίων υπαλλήλων.
Ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων
Εντός ενός έτους από την ψήφιση του νόμου, το υπουργείο Εργασίας θα εκπονήσει σχέδιο δράσης για την αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις. Σήμερα, μόλις το 25-30% των εργαζομένων καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις, με τις ενεργές κλαδικές συμβάσεις να έχουν μειωθεί στις 17 από 55 που ήταν πριν τα μνημόνια.
Το σχέδιο δράσης, διάρκειας 1-5 ετών, θα περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τη δημιουργία βάσεων δεδομένων για την παρακολούθηση της αγοράς εργασίας και την υλοποίηση ερευνών και εκπαιδευτικών δράσεων.
Στόχος της κυβέρνησης είναι το 2027 ο μέσος μισθός να φτάσει τα 1.500 ευρώ, με το εισαγωγικό κλιμάκιο στο δημόσιο να διαμορφώνεται στα 950 ευρώ από την Πρωτοχρονιά του ίδιου έτους.