«Μαραθώνιος» ήταν ο έλεγχος της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΕΑ) στην Motor Oil, της οικογένειας Βαρδινογιάννη.
Ο έλεγχος είχε ως αποτέλεσμα την επιβολή προστίμου 9,2 εκατ. ευρώ στην εταιρεία και 50.000 ευρώ στον διευθύνοντα σύμβουλο Γιάννη Βαρδινογιάννη.
Σύμφωνα με την Έκθεση Ελέγχου τις ΕΑ, ο έλεγχος διήρκησε 8 ώρες αφού ξεκίνησε στις 09:50 και ολοκληρώθηκε στις 6:00 το απόγευμα.
Αντιστάσεις από την εταιρεία
Ο έλεγχος δεν ήταν εύκολος. Υπήρχαν αντιστάσεις στο να επιτραπεί η είσοδος της ΕΑ στην εταιρεία διύλισης πετρελαίου.
Αρχικά, οι αντιδράσεις αφορούσαν τον φόβο του Covid-19 και οι φύλακες της Motor Oil επέμεναν να γίνει rapid test στους ελεγκτές, παρ’ όλο που η υπεύθυνη ελέγχου τους έδειξε πιστοποιητικά εμβολιασμού.
Τους τόνισε, επίσης, πως η υποβολή τους σε rapid test δεν προβλεπόταν στην νομοθεσία και ότι κάτι τέτοιο θα καθυστερούσε τον έλεγχο και θα τον παρεμπόδιζε.
Τελικά, έπειτα από συνεννοήσεις μεταξύ των ελεγκτών και της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού (ΓΔΑ) της ΕΑ, συμφωνήθηκε ότι όσοι ελεγκτές δεν διέθεταν πιστοποιητικό rapid test ή self-test της προηγούμενης ημέρας να υποβληθούν σε rapid test στην εσωτερική κεντρική είσοδο του κτιρίου. Η αποδοχή του ελέγχου της εταιρείας Motor Oil ξεκίνησε στις 10.30.
Ο έλεγχος της Επιτροπής Ανταγωνισμού στην εταιρεία
Σύμφωνα με την έκθεση ελέγχου, αρχικά ελέγχθηκαν τα έγγραφα επί των γραφείων και εντός των ερμαριών και βιβλιοθηκών, καθώς και οι Η/Υ στα γραφεία τεσσάρων στελεχών της εταιρείας.
Ελήφθησαν αντίγραφα ηλεκτρονικών αρχείων και ηλεκτρονικής αλληλογραφίας από τους υπολογιστές με αντιγραφή τους σε μονάδα εξωτερικού σκληρού δίσκου.
Συμπληρώθηκε ο πίνακας περιγραφής ηλεκτρονικών αρχείων, ο οποίος υπεγράφη από τους ελεγχόμενους, από την ελέγκτρια της Ομάδας Ελέγχου της ΓΔΑ και τον νόμιμο εκπρόσωπο της εταιρείας, αντίγραφο του οποίου δόθηκε στην εταιρεία.
Δημιουργήθηκε ηλεκτρονικό αρχείο κειμένου με τις ψηφιακές υπογραφές (MD5 hashes) των αρχείων.
Ακριβές ηλεκτρονικό αντίγραφο όλων των παραπάνω (αρχεία, e-mails και ψηφιακές υπογραφές) έγινε στην επιφάνεια εργασίας του ηλεκτρονικού υπολογιστή στελέχους της εταιρείας.
Πότε δυσκόλεψε ο έλεγχος
Ο έλεγχος, όμως, άρχισε να δυσκολεύει όταν οι ελεγκτές θέλησαν να εισέλθουν σε γραφείο μέλους του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας (Μέλος ΔΣ).
«Περί τις 10.45 π.μ., ο […] οδήγησε την υπεύθυνη και έναν εκ των ελεγκτών της Ομάδας Ελέγχου της ΓΔΑ στον τρίτο (3ο) όροφο και συγκεκριμένα στο γραφείο του […] “Μέλος ΔΣ”» αναφέρει η Έκθεση Ελέγχου.
Η υπεύθυνη της Ομάδας Ελέγχου ζήτησε πρόσβαση στον κυρίως χώρο του γραφείου του “Μέλους ΔΣ”, ο οποίος βρισκόταν εκείνη τη στιγμή εκεί, ωστόσο ο […] την ενημέρωσε ότι στον χώρο του γραφείου δεν επιτρέπεται να μπει κανείς, παρά μόνο πολύ συγκεκριμένα άτομα, και λόγω της πανδημίας Covid-19.
Η υπεύθυνη της Ομάδας Ελέγχου εξήγησε ότι το γραφείο, όπως και ο Η/Υ του “Μέλους ΔΣ”, πρέπει να ελεγχθούν.
Ωστόσο, η απάντηση που έλαβε εκ νέου ήταν παρόμοια. Η υπεύθυνη της Ομάδας Ελέγχου ενημέρωσε ότι αυτό δυσχεραίνει τον έλεγχο, ενώ ακολούθως επικοινώνησε με στελέχη της ΓΔΑ στα γραφεία της Υπηρεσίας και τους ενημέρωσε σχετικά.
Ο προσωπικός υπολογιστής που ελέγχθηκε
Στις 11.00 το πρωί, ωστόσο, υπάλληλος της εταιρείας έβγαλε στον προθάλαμο του ενιαίου χώρου των γραφείων των γραμματέων έναν φορητό ηλεκτρονικό υπολογιστή (Η/Υ), προκειμένου να ελεγχθεί, ο οποίος κατά δήλωσή του ήταν ο υπολογιστής του “Μέλους ΔΣ”.
Ο Η/Υ ελέγχθηκε και βρέθηκε να έχει μόνον αρχεία και φακέλους και καθόλου αλληλογραφία (email). Σε ερώτηση της υπεύθυνης ελέγχου αν υπάρχει άλλος υπολογιστής στο γραφείο του “Μέλους ΔΣ”, η απάντηση ήταν αρνητική.
Όταν ζητήθηκε η προσωπική αλληλογραφία του “Μέλους ΔΣ”, μια γραμματέας ανέφερε ότι αυτή διατηρεί την προσωπική αλληλογραφία του.
Στις 11.10 π.μ. ξεκίνησε ο έλεγχος της αλληλογραφίας του “Μέλους ΔΣ” στον ηλεκτρονικό υπολογιστή της γραμματέως. Στον έλεγχο, ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι επρόκειτο για την αλληλογραφία που ελάμβανε η γραμματέας στο δικό της email και αφορούσε το “Μέλος ΔΣ” και όχι για την αλληλογραφία του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του “Μέλους ΔΣ”.
Ζητήθηκε εκ νέου από τους ελεγκτές πρόσβαση στο ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο.
Έσβηναν μηνύματα στον υπολογιστή που γινόταν έλεγχος
Στις 12.45 μ.μ. ήρθε στον προθάλαμο του γραφείου ο ΙΤ manager της Motor Oil και από τον υπολογιστή της γραμματέως, έδωσε στον ελεγκτή της Ομάδας Ελέγχου της ΓΔΑ πρόσβαση ανάγνωσης σε πραγματικό χρόνο (read only access) στην ηλεκτρονική διεύθυνση του “Μέλους ΔΣ” […].
Ωστόσο, από τον έλεγχο προέκυψε ότι κατά τη στιγμή του ελέγχου κάποιος έσβηνε μηνύματα από άλλη θέση.
Όπως αναφέρει η Έκθεση Ελέγχου: «Περί τις 14.10 μ.μ. και καθώς ο έλεγχος της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του “Μέλους ΔΣ” προχωρούσε κατά τον τρόπο που περιγράφεται ανωτέρω, διαπιστώθηκε από τους ελεγκτές της ΓΔΑ ότι στον φάκελο “deleted” υπήρχαν διαγεγραμμένα emails σε πραγματικό χρόνο, η οποία (διαγραφή) γινόταν κατά τη διάρκεια του ελέγχου».
Η υπεύθυνη του ελέγχου της ΓΔΑ ενημέρωσε άμεσα τα στελέχη της εταιρείας για το γεγονός αυτό, καθώς και για το ότι δεν επιτρέπεται, όπως είχε επισημανθεί και κατά την έναρξη του ελέγχου, ότι δεν καταστρέφονται και δεν διαγράφονται αρχεία και ηλεκτρονική αλληλογραφία.
Ελήφθη σε μορφή screenshot στιγμιότυπο των διαγεγραμμένων αρχείων από τον ελεγκτή της Ομάδας Ελέγχου της ΓΔΑ.
Γιατί δεν επιτράπηκε η είσοδος της Επιτροπής Ανταγωνισμού στο προσωπικό γραφείο μέλους του ΔΣ
Κατά τη διάρκεια του ελέγχου τα στελέχη της ΓΔΑ της εξήγησαν ότι πρέπει να χορηγηθεί στους ελεγκτές της υπηρεσίας πρόσβαση στο γραφείο του “Μέλους ΔΣ” και σημείωσαν ότι η μη χορήγηση πρόσβασης κατά τα ανωτέρω επισύρει σοβαρές κυρώσεις εκ του νόμου.
Η πληρεξούσια δικηγόρος της Motor Oil επισήμανε ότι τελούσε σε γνώση των κυρώσεων και προέβαλε το επιχείρημα ότι το γραφείο του “Μέλους ΔΣ” είναι προσωπικός χώρος και ότι ενδεικτικό ήταν, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι βρισκόταν εντός αυτού και κρεβάτι φυσικοθεραπείας.
Τα στελέχη της ΓΔΑ επεσήμαναν ότι και σ’ αυτήν την περίπτωση έπρεπε να επιτραπεί στους ελεγκτές της υπηρεσίας η είσοδος στο γραφείο, ώστε να διακριβωθεί εάν ισχύουν οι ως άνω ισχυρισμοί.
Εφόσον εντοπίζονταν σχετικά με τον έλεγχο στοιχεία ή/και γραφεία, ερμάρια ή άλλα αντικείμενα, στα οποία μπορεί να φυλάσσονταν τέτοια στοιχεία, θα έπρεπε να ελεγχθούν και αυτά.
Στις 14.45 μ.μ. η πληρεξούσια δικηγόρος της Motor Oil και o νομικός σύμβουλος της εταιρείας ενημέρωσαν την υπεύθυνη της Ομάδας Ελέγχου της ΓΔΑ ότι θα ανοίξει η πόρτα του εσωτερικού γραφείου του “Μέλους ΔΣ”, προκειμένου το κλιμάκιο να διαπιστώσει ότι πρόκειται για το προσωπικό γραφείο του.
Στις 14.50 μ.μ. οι ελεγκτές της ΓΔΑ εισήλθαν μαζί με τους νομικούς της Motor Oil.
Η είσοδος στο προσωπικό γραφείο του μέλους του ΔΣ
Στο γραφείο βρισκόταν το “Μέλος ΔΣ” και από το κατώφλι του γραφείου, οι ελεγκτές είδαν ότι στον χώρο υπήρχε ένα γραφείο, υπολογιστής, ερμάρια, βιβλιοθήκη, τρόπαια-βραβεία ποδοσφαιρικής ομάδας, πίνακες-κάδρα και ένα κρεβάτι φυσικοθεραπείας.
Η υπεύθυνη της Ομάδας Ελέγχου εξήγησε ότι σκοπός της εισόδου στον χώρο του γραφείου είναι να ελέγξουν το γραφείο, όπως συμβαίνει σε όλους τους επιτόπιους ελέγχους που διενεργεί η ΓΔΑ και σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην νομοθεσία, και όχι να δουν τη διάταξη και διακόσμησή του.
Το “Μέλος ΔΣ” απάντησε ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί και οι ελεγκτές αποχώρησαν από το γραφείο, χωρίς να προβούν σε έλεγχο εντός αυτού.
Οι ελεγκτές έπειτα από διαβουλεύσεις ζήτησαν τη μεταφορά όλων των στοιχείων στον κοινό χώρο της γραμματείας του “Μέλους ΔΣ”. Οι νομικοί εκπρόσωποι της εταιρείας και πάλι αρνήθηκαν. Οι ελεγκτές ανέμεναν έως τις 16.30 μ.μ.
Στελέχη της ΓΔΑ κάλεσαν επανειλημμένως τηλεφωνικά έως τον χρόνο ολοκλήρωσης του ελέγχου την πληρεξούσια δικηγόρο της Motor Oil για το ζήτημα, χωρίς όμως ανταπόκριση.
Αποτέλεσμα ήταν τα αρχεία του “Μέλους ΔΣ” να μη μεταφερθούν στον κοινό χώρο όπου βρίσκονταν τα γραφεία των γραμματέων έως τον χρόνο ολοκλήρωσης του ελέγχου της υπηρεσίας, ο οποίος διήρκεσε έως τις 6:00 μ.μ.
«Ο έλεγχος τελικά ολοκληρώθηκε στις 18.00 μ.μ.», αναφέρεται στην έκθεση ελέγχου.
