Πώς και υπό ποιες προϋποθέσεις θα γίνει η Ευρώπη μεγαλύτερη και πιο ανταγωνιστική σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα αναφέρει στην πολυαναμενόμενη έκθεση του ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τέως πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι.
Ο Ντράγκι καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να επενδύσει έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ επιπλέον ετησίως για να γίνει ανταγωνιστική και να δεσμευτεί για τακτική έκδοση κοινών ομολόγων.
Προτρέπει τα 27 μέλη της Ε.Ε. να αναπτύξουν τις προηγμένες τεχνολογίες τους, να δημιουργήσουν ένα σχέδιο για την επίτευξη των κλιματικών στόχων τους και να ενισχύσουν την άμυνα και την ασφάλεια κρίσιμων πρώτων υλών ενώ χαρακτήρισε το έργο «υπαρξιακή πρόκληση».
Ο Ντράγκι σημειώνει ότι η Ευρώπη θα χρειαστεί να ενισχύσει τις επενδύσεις κατά περίπου 5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ της Ε.Ε, ένα επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια, προκειμένου να μετασχηματίσει την οικονομία της και να παραμείνει ανταγωνιστική.
Ο Ντράγκι καλεί, επίσης, τους ηγέτες της Ε.Ε για περισσότερη ενοποίηση στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών, η οποία, όπως είπε, «απαιτείται για να προσφέρει υψηλότερα ποσοστά επενδύσεων στη συνδεσιμότητα».
Προτείνει μια προσαρμογή της πολιτικής ανταγωνισμού της ΕΕ έτσι ώστε «να μην γίνει εμπόδιο» στους βιομηχανικούς στόχους της. Ζητεί νέες αξιολογήσεις σε τεχνολογικές συμφωνίες που θα εξετάζουν πώς ορισμένες συμφωνίες θα μπορούσαν να ενισχύσουν την καινοτομία στην Ευρώπη, καθώς και περαιτέρω χαλάρωση των προστατευτικών κανόνων της ΕΕ για κρατική βοήθεια σε στρατηγικά σημαντικούς τομείς.
Η έκθεση προτείνει κοινή χρηματοδότηση για την αμυντική Έρευνα και Ανάπτυξη σε διάφορους τομείς όπως τα drones, οι υπερηχητικοί πύραυλοι, τα όπλα κατευθυνόμενης ενέργειας, η αμυντική τεχνητή νοημοσύνη και υποθαλάσσιος και ο διαστημικός πόλεμος, αλλά και γενικότερα ο διαστημικός τομέας.
Συνιστά, επίσης, να αυξηθούν οι συνεργατικές προμήθειες σε αμυντικό εξοπλισμό, καθώς και να ευνοηθούν οι ευρωπαϊκές εταιρείες, υπό την προϋπόθεση να είναι ανταγωνιστικές.
Προειδοποίησε ότι η οικονομική ανάπτυξη της ΕΕ ήταν «επίμονα πιο αργή» από ό,τι στις ΗΠΑ, και έθεσε υπό αμφισβήτηση την ικανότητα της να ψηφιοποιήσει και να απελευθερώσει την οικονομία τόσο γρήγορα ώστε να προπορευτεί τους ανταγωνιστές στα ανατολικά και στα δυτικά.
«Εάν η Ευρώπη δεν μπορέσει να γίνει πιο παραγωγική, θα αναγκαστούμε να επιλέξουμε. Δεν θα μπορέσουμε να γίνουμε, αμέσως, ηγέτης στις νέες τεχνολογίες, φάρος ευθύνης για το κλίμα και ανεξάρτητος παίκτης στην παγκόσμια σκηνή», έγραψε στην έκθεση. «Θα πρέπει να περιορίσουμε κάποιες, αν όχι όλες, από τις φιλοδοξίες μας».
Οι αδυναμίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία ανέθεσε στον Ντράγκι να παραδώσει την έκθεση, θα πρέπει να αποφασίσει πόσες και ποιες από τις συστάσεις του θα ακολουθήσει.
Η έκθεση έρχεται καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο την απώλεια ανταγωνιστικότητας έναντι των κύριων ανταγωνιστών τους, λόγω της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης και της έλλειψης πρώτων υλών.
Η ΕΕ εξακολουθεί να παρεμποδίζεται από την αδυναμία των τηλεπικοινωνιακών και αμυντικών βιομηχανιών της να αξιοποιήσουν οικονομίες κλίμακας και να είναι καλύτερα προετοιμασμένες για μια πιο «ευκίνητη» στάση ασφαλείας.
Η ΕΕ έχει, επίσης, αποτύχει μέχρι στιγμής να προωθήσει έναν οδικό χάρτη για να μειώσει τα εμπόδια στις κεφαλαιαγορές της για να κινητοποιήσει δισεκατομμύρια ευρώ πέρα από τα σύνορά της που απαιτούνται για την επιτάχυνση της ανάπτυξης καθαρών τεχνολογιών, για την επίτευξη των φιλόδοξων πράσινων στόχων της ή για τη δημιουργία της επόμενης γενιάς πρωταθλητών τεχνολογίας.
Η κακή κατάσταση της ευρωπαϊκής παραγωγικότητας ενισχύεται από την αδυναμία των εθνικών κυβερνήσεων στις μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ που πλήττονται από πολιτικό κατακερματισμό και την άνοδο των λαϊκιστικών δυνάμεων.
Οι συνέπειες της αργής ανταπόκρισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Οι συνέπειες της αργής ανταπόκρισης στις προκλήσεις που θέτουν τα αμερικανικά οικονομικά μέτρα τόνωσης για την πράσινη μετάβαση και τα επιθετικά βιομηχανικά σχέδια της Κίνας, με επενδύσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων σε επιδοτήσεις, είναι ήδη αισθητές σε ορισμένους από τους βασικούς κλάδους.
Η Volkswagen ανακοίνωσε πρόσφατα ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει εργοστάσιο στη Γερμανία για πρώτη φορά στα 87 χρόνια ιστορίας της.
«Οι Ευρωπαίοι πρέπει να καταλάβουν ότι η άμυνα δεν είναι απάντηση, είναι απλώς μια προσωρινή απάντηση» δήλωσε, η Alicia Garcia Herrero, οικονομολόγος της Natixis, μιλώντας στο Bloomberg TV.
«Πρέπει να επιτεθούμε – που σημαίνει σίγουρα όχι τίποτα άλλο παρά να ανταγωνιζόμαστε με καλύτερους όρους, δηλαδή με περισσότερη καινοτομία. Η ενιαία αγορά πρέπει να ενισχυθεί».
Ο Ντράγκι αποκαλύπτει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία της ΕΕ καθώς ξεκινά την αποστολή της να φτάσει σε καθαρές μηδενικές εκπομπές μέχρι τα μέσα του αιώνα.
Οι τιμές της ενέργειας στην περιοχή είναι πολύ υψηλές και εμποδίζουν τις επενδύσεις, ενώ οι κλιματικοί στόχοι της Ε.Ε επιβαρύνουν βαριά βραχυπρόθεσμα τους τομείς με τις υψηλότερες εκπομπές. Η Κίνα και οι ΗΠΑ δεν αντιμετωπίζουν τέτοια εμπόδια, συμπληρώνει.
Τα ενεργειακά σχέδια που προτείνει ο Ντράγκι
Για να γίνει η ενεργειακή μετάβαση ευκαιρία, η Ευρώπη πρέπει να συγχρονίσει όλες τις πολιτικές της με τους κλιματικούς στόχους. Πρέπει να καταλήξει σε ένα κοινό σχέδιο για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές και την ανταγωνιστικότητα που να καλύπτει τους παραγωγούς ενέργειας, τους τομείς καθαρής τεχνολογίας και της αυτοκινητοβιομηχανίας. Πρέπει να καλύπτει και τις εταιρείες έντασης ενέργειας, όπου οι εκπομπές είναι δύσκολο να μετριαστούν.
Οι τέσσερις μεγαλύτερες βιομηχανίες υψηλής έντασης εκπομπών ρύπων στην ΕΕ, όπως τα χημικά και τα μέταλλα, θα χρειαστούν 500 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα 15 χρόνια προκειμένου να απελευθερωθούν από τον άνθρακα, αναφέρει η έκθεση του Ντράγκι. Η επένδυση στις μεταφορές θα ανέρχεται σε 100 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο μεταξύ 2031 και 2050.
Ο Ντράγκι χρησιμοποιεί τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας ως αντιπαράδειγμα, αποκαλώντας τον «βασικό παράδειγμα έλλειψης σχεδιασμού της ΕΕ». Η ΕΕ αντιμετωπίζει πραγματικό κίνδυνο αν οι αυτοκινητοβιομηχανίες της ΕΕ συνεχίσουν να χάνουν μερίδιο αγοράς έναντι της Κίνας, η οποία βρίσκεται μπροστά σε «σχεδόν όλους τους τομείς», ενώ παράγει με χαμηλότερο κόστος.
