Ενδιαφέρουσες εκτιμήσεις για το χρέος, τον τουρισμό και την ελληνική οικονομία κάνει η Κομισιόν καθώς προβλέπει επιπλέον ανάπτυξη

Σύμφωνα με την έκθεση, το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,4% φέτος και κατά 1,9% το 2024 λόγω της εγχώριας και της εξωτερικής ζήτησης

Στις χειμερινές της προβλέψεις η Κομισιόν εκτιμούσε ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυσσόταν το 2023 με 1,2% και το 2024 με 2,2%.

Ωστόσο, αναφέρει, η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης αναμένεται να επιβραδυνθεί σημαντικά σε σύγκριση με την ανάκαμψη μετά την πανδημία πέρυσι, εν μέσω απώλειας του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και ενός ακόμη αρνητικού ποσοστού αποταμίευσης.

Οι εξαγωγές και ο τουρισμός

Η πλήρης ανάκαμψη του διεθνούς τουρισμού στα προ πανδημίας επίπεδα αναμένεται να ενισχύσει τις ελληνικές εξαγωγές. Λόγω του περιορισμού της εγχώριας ζήτησης, η αύξηση των εισαγωγών αναμένεται να υποχωρήσει. Ωστόσο, το εμπορικό έλλειμμα αναμένεται να παραμείνει υψηλό παρά την πτώση των τιμών της ενέργειας και τη θετική επίδραση των όρων του εμπορίου.

Οι επενδύσεις

Επιβράδυνση του πληθωρισμού

Ο πληθωρισμός ήταν κατά μέσο όρο 9,3% το 2022, αλλά μειώθηκε στο 6,3% έως το 1ο τρίμηνο του 2023. Οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να μετριαστούν περαιτέρω φέτος χάρη στη χαλάρωση των τιμών της ενέργειας. Οι τιμές καταναλωτή προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4,2% και 2,4% το 2023 και το 2024 αντίστοιχα.

Ωστόσο, η καθυστερημένη μετάβαση των υψηλών τιμών της ενέργειας και των τροφίμων σε υπηρεσίες και μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, η οποία έχει γίνει πιο ορατή από το τελευταίο τρίμηνο του 2022, θα ωθήσει τον δομικό πληθωρισμό το 2023. Παρά την αύξηση 9,4% του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο του 2023, οι κίνδυνοι μιας ανοδικής σπείρας μισθών-τιμής εμφανίζονται συγκρατημένοι.Ωστόσο, σημειώνει η Κομισιόν, ανοδικοί κίνδυνοι για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό προκύπτουν από μια πιο γρήγορη προσαρμογή των μισθών που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει υψηλότερο βασικό πληθωρισμό.

Επιστροφή στο πρωτογενές πλεόνασμα

Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2022 αποδείχθηκε σημαντικά χαμηλότερο από το αναμενόμενο, φθάνοντας το 2,3% του ΑΕΠ σε σύγκριση με το 4,1% του ΑΕΠ που προβλεπόταν το φθινόπωρο. Το πρωτογενές ισοζύγιο κατέγραψε πλεόνασμα 0,1% του ΑΕΠ. Αυτή η βελτίωση οφείλεται κυρίως στα καλύτερα από τα αναμενόμενα φορολογικά έσοδα, ιδίως από τον ΦΠΑ και τους άμεσους φόρους.

Μετά το καλύτερο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα το 2022, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να συρρικνωθεί περαιτέρω στο 1,3% το 2023. Αυτό μπορεί να αποδοθεί κυρίως στη σταδιακή κατάργηση των υπόλοιπων μέτρων που σχετίζονται με την πανδημία (τα οποία εκτιμάται ότι ανήλθαν σε 1,5% του ΑΕΠ το 2022) και σε σημαντική μείωση του κόστους των μέτρων για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας (από 2,5% του ΑΕΠ το 2022 σε 0,2% το 2023).

Οι πληθωριστικές πιέσεις

Η πρόβλεψη της Κομισιόν μετράει επίσης δύο προσωρινά μέτρα που εισήχθησαν ως απάντηση στις πληθωριστικές πιέσεις με εκτιμώμενο δημοσιονομικό κόστος 0,3% του ΑΕΠ: (α) ένα κουπόνι 35 ευρώ το μήνα για την περίοδο Φεβρουαρίου έως Ιουλίου 2023 για νοικοκυριά που πληρούν ορισμένα εισοδηματικά κριτήρια και (β) εφάπαξ συνταξιοδοτικό επίδομα για συνταξιούχους των οποίων η σύνταξη δεν είναι επί του παρόντος αναπροσαρμοσμένη.

Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,6% του ΑΕΠ το 2024, υποδηλώνοντας πρωτογενές πλεόνασμα 2,5%. Η βελτίωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου οφείλεται στη σταδιακή κατάργηση των υπόλοιπων ενεργειακών μέτρων έως το 2024. Παρά την προγραμματισμένη αλλαγή των μισθών με εκτιμώμενη δημοσιονομική επίπτωση 0,2% του ΑΕΠ για το 2024, οι δημόσιες δαπάνες αναμένεται να παραμείνουν συνολικά σταθερές βελτιώνοντας έτσι την ισορροπία.

Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε απότομα το 2022, κυρίως λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Ο δείκτης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 160,2% του ΑΕΠ το 2023 και στο 154,4% το 2024, βοηθούμενος από τα πρωτογενή πλεονάσματα και την οικονομική ανάπτυξη.

Οι δημοσιονομικές προοπτικές εξακολουθούν να υπόκεινται σε ανοδικούς και καθοδικούς κινδύνους. Ειδικότερα, οι αρνητικοί κίνδυνοι προέρχονται από εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, με κυριότερο τις δικαστικές υποθέσεις κατά της Εταιρείας Δημόσιας Περιουσίας (ΕΤΑΔ). Ανοδικά, εάν συνεχιστεί η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, τα έσοδα θα μπορούσαν να είναι υψηλότερα από τα αναμενόμενα επί του παρόντος.

Καλύτερη εικόνα στην Ευρώπη

Καλύτερη από το προσδοκώμενο ήταν η επίδοση της ευρωπαϊκής οικονομίας τον περασμένο χειμώνα, καθώς τελικά γλίτωσε με ηπιότερη συρρίκνωση, παρά την επιβάρυνση της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία. Εξ ου και ανεβαίνει ελαφρώς η πρόβλεψη για ανάπτυξη φέτος και του χρόνου, η οποία όμως επιβραδύνει την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.

Ειδικότερα, η Επιτροπή διαβλέπει πλέον ανάπτυξη 1% το 2023 στην Ε.Ε. από 0,8% στις χειμερινές προβλέψεις, καθώς και 1,7% το 2024 έναντι 1,6% που ανέμενε τον χειμώνα. Σε ό,τι αφορά την Ευρωζώνη, επίσης ανεβάζει τον πήχυ, αναμένοντας πλέον ανάπτυξη 1,1% και 1,6% για το 2023 και το 2024 αντίστοιχα.

Παράλληλα, όμως, η Κομισιόν ανεβάζει την πρόβλεψη και για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη, αναμένοντας πλέον 5,8% φέτος και 2,8% το 2024, δηλαδή ανεβασμένο κατά 0,2% και 0,3% από τις χειμερινές προβλέψεις αντίστοιχα.

Το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί από το 3,6% του ΑΕΠ το 2022 στο 3,2% το 2023 και 2,4% το 2024. Επίσης, στα ίδια περίπου επίπεδα προβλέπει πως θα κινηθεί η ανεργία, σταθερά στο 6,8% το 2023 και ελαφριά πτώση στο 6,7% το 2024.