Σύμφωνα με τα όσα απεκάλυψε ο πρόσφατα εκλεγμένος Πρόεδρος της Τσεχίας Πετρ Πάβελ, η Ευρώπη φαίνεται να εγκαταλείπει την ιδέα δημιουργίας ενός κοινού ευρωπαϊκού στρατού και να προσανατολίζεται στην ανάγκη ενίσχυσης του ευρωπαϊκού πυλώνα του ΝΑΤΟ.

Σύμφωνα με τον Πάβελ, η  ευρωπαϊκή άμυνα δεν έχει να κάνει με τη ιδέα  ότι έχουμε ευρωπαϊκό στρατό ή στρατό της ΕΕ. Για να μπορέσει η Ευρώπη να διεξάγει οποιαδήποτε επιχείρηση μεγάλης κλίμακας χωρίς να εξαρτάται από την υποστήριξη των ΗΠΑ, χρειάζεται να έχει τους λεγόμενους «στρατηγικούς καταλύτες».

Τέτοιοι στρατηγικοί καταλύτες είναι, για παράδειγμα, οι στρατηγικές συνδέσεις μεταφορών, η διοικητική μέριμνα, η στρατηγική επικοινωνία, συμπεριλαμβανομένων των δορυφόρων, ή οι στρατηγικές πληροφορίες.

«Από αυτές τις δυνατότητες, η Ευρώπη διαθέτει το ελάχιστο. Χωρίς στρατηγικούς καταλύτες, δεν πρόκειται να πάμε πουθενά με την ευρωπαϊκή άμυνα»», πρόσθεσε ο Πάβελ, ο οποίος  διετέλεσε στο παρελθόν  επικεφαλής της στρατιωτικής επιτροπής του ΝΑΤΟ.

Σύμφωνα με τον Πάβελ ακόμη και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στην πρόσφατη συνάντησή τους άλλαξε γνώμη και παραδέχθηκε την ανάγκη ενίσχυσης του ευρωπαϊκού πυλώνα του ΝΑΤΟ αντί της δημιουργίας ενός κοινού ευρωπαϊκού στρατού.

«Υπήρξε ήδη μια μεγάλη αλλαγή θέσης του Προέδρου Μακρόν -από τον ευρωπαϊκό στρατό, για τον οποίο μιλούσε πριν από χρόνια, με φόντο την ‘εγκεφαλική νέκρωση’ του ΝΑΤΟ, στο να λέει τώρα ότι πρέπει να οικοδομήσουμε την ευρωπαϊκή άμυνα με βάση τον ευρωπαϊκό πυλώνα του ΝΑΤΟ, κάτι που επικροτώ. Πρόκειται για μια λογική στροφή», δήλωσε ο Πάβελ.

Στο παρελθόν, ο Μακρόν είχε εκφράσει δημοσίως τη γνώμη του για τη δημιουργία ενός Ευρωστρατού, συχνά υποστηριζόμενος από ορισμένους ηγέτες της ΕΕ.

Από την άλλη πλευρά, οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης -και πιο διακριτικά, η Ουάσινγκτον και το ΝΑΤΟ- επέμεναν κατά ενός τέτοιου σεναρίου.

Αντιθέτως, η Ανατολική Ευρώπη τόνιζε την ανάγκη ενίσχυσης της άμυνας της ΕΕ στο πλαίσιο πάντοτε του ΝΑΤΟ.

Αλλά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η αφήγηση περί Ευρωστρατού εξαφανίστηκε από τις δημόσιες τοποθετήσεις των πολιτικών της ΕΕ και αντικαταστάθηκε σταδιακά από την ανάγκη ενίσχυσης της άμυνας της ΕΕ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ ή της στρατηγικής αυτονομίας καθώς  η ΕΕ μπορεί να πρωτοστατεί στη στήριξη της Ουκρανίας, αλλά δεν είναι ακόμη ικανή να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην άμυνα.