Η πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ στη Συρία και η διαφυγή του στη Μόσχα, φαίνεται, σύμφωνα με τους Financial Times, να οδηγεί σε απόσυρση μέρους των ρωσικών δυνάμεων που από το 2015 στήριζαν στρατιωτικά το καθεστώς με χιλιάδες στρατιώτες και αεροπορική υποστήριξη.
Δορυφορικές εικόνες και εκτιμήσεις της ουκρανικής υπηρεσίας πληροφοριών δείχνουν έντονη κινητικότητα στη ρωσική αεροπορική βάση Χμεϊμίμ, με αποσυναρμολόγηση συστημάτων αεράμυνας S-400 και συγκέντρωση μεταγωγικών αεροσκαφών.
Παραμένει ωστόσο ασαφές αν πρόκειται για μερική ή πλήρη απόσυρση, καθώς το Κρεμλίνο επιδιώκει διαπραγματεύσεις με τους αντάρτες για να διατηρήσει τις στρατηγικής σημασίας βάσεις του στην περιοχή.
Εκτεταμένη στρατιωτική κινητικότητα
Οι δορυφορικές εικόνες από τη Maxar και την Planet Labs αποκαλύπτουν εντατική κίνηση στη βάση Χμεϊμίμ. Στο έδαφος εντοπίστηκαν δύο An-124 (τα μεγαλύτερα μεταγωγικά αεροσκάφη στον κόσμο με δυνατότητα μεταφοράς 150 τόνων), τρία Il-76, καθώς και τρία An-32 και ένα An-72.
Φιλορωσικά blogs στο Telegram δημοσίευσαν πλάνα που δείχνουν μεγάλες φάλαγγες ρωσικών στρατιωτικών οχημάτων να κατευθύνονται προς τις βάσεις Χμεϊμίμ και Ταρτούς, με τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και φορτηγά με ρωσικές σημαίες.
Αν και πρόσφατα πλάνα από drone της Syria Television δείχνουν ότι μαχητικά, βομβαρδιστικά και ελικόπτερα παραμένουν στα υπόστεγα της βάσης Χμεϊμίμ, η ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών GUR αναφέρει πως “τα απομεινάρια του ρωσικού στρατιωτικού αποσπάσματος από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Συρίας αποσύρονται” προς τις βάσεις Ταρτούς και Χμεϊμίμ, με τέσσερις έως πέντε πτήσεις στρατιωτικών μεταγωγικών καθημερινά.
Στο Ταρτούς, δύο ρωσικές φρεγάτες βρίσκονται εκτός βάσης, ενώ δύο επιπλέον πλοία εφοδιαστικής υποστήριξης κατευθύνονται προς το λιμάνι από τη Βαλτική.
Η διπλωματία στο επίκεντρο
Παρά τις ενδείξεις απόσυρσης, η Ρωσία επιχειρεί να διατηρήσει την παρουσία της στην περιοχή. Ο Michael Kofman, ανώτερος ερευνητής στο Carnegie Endowment for International Peace, εκτιμά ότι “αυτή η μείωση δυνάμεων μπορεί να σηματοδοτεί μια πλήρη έξοδο της Ρωσίας από τη Συρία, αλλά είναι πολύ νωρίς για να το πούμε”.
Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Μιχαήλ Μπογκντάνοφ, επιβεβαιώνει “εποικοδομητικές” συνομιλίες με την Hayat Tahrir al-Sham, την αντάρτικη ομάδα που ανέτρεψε τον Άσαντ, επικαλούμενος την ανάγκη συνέχισης του αγώνα κατά της τρομοκρατίας και του ISIS. Ένας πρώην ανώτερος Ρώσος αξιωματούχος μάλιστα ανέφερε στους Financial Times ότι η Ρωσία προσεγγίζει την HTS με “φιλία και αγάπη”.
Η προσπάθεια διατήρησης των βάσεων είναι κρίσιμη για τη Μόσχα, καθώς λειτουργούν ως κόμβοι εφοδιασμού για τις δραστηριότητές της στη Μεσόγειο και την Αφρική. Αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να προσφέρει στη νέα συριακή κυβέρνηση σημαντικά ανταλλάγματα – οικονομική βοήθεια, ενεργειακές προμήθειες, χρυσό και διαμάντια από την Αφρική, καθώς και ευρύτερη πολιτική συνεργασία – προκειμένου να διασφαλίσει τη στρατηγική της παρουσία στην περιοχή.
