Εξαιρετικά επικίνδυνη κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας παρατηρείται τους τελευταίους μήνες, μετά τις παλινωδίες Δήμων και Σ. Επικρατείας για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ).. Στην Αττική η εικόνα εμφανίζεται ιδιαίτερα αρνητική καθώς εκδόθηκαν 12,1% λιγότερες άδειες.
Από τον Μάιο παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα στην αγορά τα οποία έχουν αρχίσει να αποτυπώνονται και στα επίσημα στοιχεία της οικοδομικής δραστηριότητας που μετρά η ΕΛΣΤΑΤ (Ελληνική Στατιστική Αρχή).
Οι αντιδράσεις δημοτικών αρχών και φορέων κορυφώθηκαν τον Ιούνιο και συνεχίζονται μέχρι γεγονός που έχει ακόμη μεγαλύτερες επιπτώσεις στην πορεία των νέων οικοδομών.
Η αρνητική εικόνα της οικοδομικής δραστηριότητας από τον Μάιο οδηγεί σε μια στάση αναμονής των κατασκευαστών κατοικιών παρότι η κυβέρνηση έσπευσε να ψηφίσει τροπολογία για την αντιστροφή της κατάστασης.
Μέχρι σήμερα, μεταξύ των δήμων που έχουν προχωρήσει σε αναστολές χορήγησης αδειών, εφόσον γίνεται χρήση των ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ, περιλαμβάνονται ο Δήμος Αθηναίων, ο Δήμος Κηφισιάς, ο Δήμος Αμαρουσίου, ο Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, όπως επίσης και οι Δήμοι Αλίμου, Παπάγου, Χολαργού και Χαλανδρίου.
Η εικόνα στην Αττική, την Θεσσαλονίκη και την Κρήτη
Με βάση τα στοιχεία του φετινού Μαΐου, η εικόνα στην Αττική εμφανίζεται ιδιαίτερα αρνητική, καθώς εκδόθηκαν 12,1% λιγότερες άδειες (479 από 545 τον αντίστοιχο περσινό μήνα), που αντιστοιχούν σε 15,9% μικρότερη επιφάνεια, αλλά και 21,5% μικρότερο όγκο.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στο λεκανοπέδιο όπου η υπερδόμηση είναι και πιο έντονη. Φορείς του κλάδου προβλέπουν δραματική μείωση των νέων αδειών, που θα αποτυπωθεί και στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ κατά τους θερινούς μήνες.
Εμφανή μείωση της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας εμφανίζουν και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως η Θεσσαλονίκη. Στην συμπρωτεύουσα, τον φετινό Μάιο καταγράφεται ετήσια μείωση του αριθμού των οικοδομικών αδειών κατά 16,9% σε 296, από 356, που αντιστοιχεί σε μείωση της επιφάνειας κατά 21,6% και του όγκου κατά 29,3%.
Μεγάλη πτώση παρατηρείται και στην Κρήτη, με τον αριθμό των αδειών να έχει υποχωρήσει κατά 29,5%, την επιφάνεια κατά 35,7% και τον όγκο κατά 33%.
Σοβαρό πρόβλημα στην προσφορά στέγης
Οι παραπάνω εξελίξεις αποτελούν εμπόδιο στις προσπάθειες που γίνονται, προκειμένου να αυξηθεί η προσφορά στέγης η οποία να είναι προσιτή.
Έτσι, αυξάνονται τα φαινόμενα κερδοσκοπίας που παρατηρούνται στην αγορά κατοικίας, είτε πρόκειται για τις τιμές πώλησης, είτε για τις τιμές ενοικίασης.
Υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να επιταχυνθεί ο ρυθμός κατασκευής νέων κατοικιών, προσιτών και μη, προκειμένου να περιοριστούν οι πιέσεις στις τιμές και να διευρυνθούν οι επιλογές των ενδιαφερόμενων νοικοκυριών.
Οι παλινωδίες, όμως, γύρω από τον ΝΟΚ οδήγησαν στο ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα, στερώντας από την αγορά πολύτιμες οικιστικές μονάδες, λόγω της μεγάλης απώλειας χρόνου που έχει σημειωθεί και ασφαλώς της στάσης αναμονής που τηρούν οι κατασκευαστές κατοικιών, έως ότου αποσαφηνιστεί το τοπίο.
Οι παλινωδίες ΣτΕ και Δήμων
Με βάση την σχετική διάταξη, εισήχθη κλιμακωτός περιορισμός στην αύξηση του ύψους των κτιρίων, σε συνάρτηση με τον συντελεστή δόμησης.
Στις περιοχές με συντελεστή δόμησης έως 0,8 (π.χ. Μαρούσι), το επιπλέον ύψος δεν θα μπορεί να είναι περισσότερο από 2 μέτρα (δηλαδή το κτίριο να κερδίσει περίπου έναν όροφο επιπλέον από τα άλλα στην περιοχή).
Στις περιοχές με συντελεστή μεγαλύτερο από 0,8 και έως 1,6, το επιπλέον ύψος δεν θα μπορεί να είναι περισσότερο από 2,5 μέτρα, ενώ όσες περιοχές (π.χ. Περιστέρι, Αμπελόκηποι), έχουν συντελεστή δόμησης μεγαλύτερο από 1,6, το ανώτατο επιπλέον ύψος που θα μπορεί να κερδίσει ένα κτίριο σε σχέση με τα υπόλοιπα στην ίδια περιοχή είναι επιπλέον 3 μέτρα.
Με δεδομένο ότι έχουν ήδη εκδοθεί αποφάσεις από επιμέρους τμήματα του ΣτΕ, που παρέπεμψαν την υπόθεση και στην Ολομέλεια για περαιτέρω εξειδίκευση και πιθανώς μια γενική απαγόρευση της χρήσης των ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ, είναι προφανές ότι οι περισσότεροι κατασκευαστές απλώς περιμένουν, ώστε να γνωρίζουν τι ακριβώς μπορούν να χτίσουν στα οικόπεδά τους.
Υπενθυμίζεται ότι αν δεν υπάρξουν αναβολές, η Ολομέλεια του ΣτΕ πρόκειται να συνεδριάσει τον προσεχή Οκτώβριο, όταν και αναμένεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο.