Η αρχαία ελληνική τεχνολογία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του αρχαίου κόσμου, παρότι συχνά επισκιάζεται από τη φιλοσοφία και τις τέχνες. Όπως αποκαλύφθηκε στο πρόσφατο 3ο Διεθνές Συνέδριο Αρχαίας Ελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας, οι τεχνολογικές ανακαλύψεις των αρχαίων Ελλήνων κάλυπταν ένα ευρύ φάσμα τομέων, από τη ναυπηγική μέχρι τη μηχανολογία.
Ανάμεσα στα πιο εντυπωσιακά επιτεύγματα ξεχωρίζει η ελέπολις του Ποσειδωνίου, μια προηγμένη πολιορκητική μηχανή που χρησιμοποιήθηκε στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το ΒΗΜΑ-Science παρουσιάζει τα νέα ευρήματα σχετικά με αυτό το τεχνολογικό θαύμα και την ευρύτερη σημασία της τεχνολογίας στην αρχαία Ελλάδα.
Η γέννηση της επιστήμης μέσα από την τεχνολογία
Σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή του ΕΜΠ Θεοδόσιο Τάσιο, η τεχνολογία αποτέλεσε την πρώτη αντίδραση του ανθρώπου στις προκλήσεις της φύσης. Όπως εξήγησε στο συνέδριο της Εταιρείας Διερεύνησης της Αρχαιοελληνικής και Βυζαντινής Τεχνολογίας (ΕΔΑΒΥΤ), η τεχνολογική εξέλιξη οδήγησε στη γέννηση της επιστήμης στην Ιωνία του 5ου π.Χ. αιώνα.
Η εμπειρία που αποκτήθηκε μέσω των τεχνολογικών επιτευγμάτων έδωσε στον άνθρωπο την αυτοπεποίθηση να μελετήσει συστηματικά τη φύση, θέτοντας έτσι τα θεμέλια της επιστημονικής σκέψης.
Η ελέπολις του Ποσειδωνίου: Ένα θαύμα της αρχαίας μηχανικής
Η ελέπολις του μακεδόνα μηχανικού Ποσειδωνίου αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα της προηγμένης αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας. Σύμφωνα με τις μελέτες του καθηγητή Τάσιου, επρόκειτο για έναν κινητό πύργο ύψους 29 μέτρων με βάση 15×23 μέτρων και συνολικό βάρος περίπου 90 τόνων. Το πρωτοποριακό στοιχείο της κατασκευής ήταν ο μηχανισμός κίνησής της: ένα γιγάντιο κατακόρυφο βίντσι που περιστρεφόταν από μόλις 40 στρατιώτες, οι οποίοι βρίσκονταν προστατευμένοι στο εσωτερικό της.
Οι μαθηματικοί υπολογισμοί του καθηγητή Τάσιου επιβεβαίωσαν την περιγραφή του αρχαίου ιστορικού Βίτωνα (~230 π.Χ.) σχετικά με τη λειτουργία αυτού του εντυπωσιακού μηχανήματος, το οποίο αποτέλεσε σημαντικό όπλο στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
