Η Commerzbank παρουσιάζεται εδώ και καιρό ως «ηττημένη» στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, με τον ισολογισμό της να είναι περίπου το ένα πέμπτο από αυτόν της γαλλικής BNP Paribas, ενώ η χρηματιστηριακή της αξία είναι μόλις το ένα τέταρτο της ισπανικής Banco Santander. Αυτή η κατάσταση θέτει τη δεύτερη μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα της Γερμανίας στο επίκεντρο μιας κρίσιμης μάχης, που μπορεί να καθορίσει το αποτέλεσμα μιας δεκαετούς προσπάθειας για εξίσωση των όρων ανταγωνισμού στην ευρωζώνη. Εάν οι πολιτικοί, με επικεφαλής τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ματαιώσουν μια πιθανή προσφορά εξαγοράς από την UniCredit, το όνειρο για περισσότερες διασυνοριακές τραπεζικές συναλλαγές θα είναι νεκρό.
Οι φιλοδοξίες της UniCredit
Οι φιλοδοξίες του ιταλικού δανειστή UniCredit ύψους 60 δισεκατομμυρίων ευρώ να επεκταθεί στη Γερμανία χρονολογούνται από το 2005, όταν ολοκλήρωσε μια επιτυχημένη προσφορά για την HypoVereinsbank. Ο σύμβουλος του ομίλου τότε ήταν ο Andrea Orcel, ο οποίος πλέον ηγείται της UniCredit και έχει προχωρήσει στην αγορά μετοχών της Commerzbank, χτίζοντας ένα οικονομικό μερίδιο 21%.
Οι προκλήσεις της διασυνοριακής εξαγοράς
Η κίνηση του Orcel είναι μια σπάνια περίπτωση διευθύνοντος συμβούλου ευρωπαϊκής τράπεζας που επιδιώκει να αγοράσει έναν μεγάλο δανειστή σε άλλη χώρα. Ο ενθουσιασμός για τέτοιες συναλλαγές έχει μειωθεί μετά την οικονομική κρίση του 2008, όταν οι ρυθμιστικές αρχές συνειδητοποίησαν ότι οι εγχώριοι φορολογούμενοι επιβαρύνονται με το λογαριασμό.
Η προσφορά διάλυσης του 2007 για τον ABN Amro από τρεις ευρωπαίους ανταγωνιστές προσέφερε μια ζωντανή απεικόνιση των κινδύνων που προκύπτουν όταν οι τράπεζες ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα.
Νέοι κανόνες και εμπόδια
Από την κρίση, οι ρυθμιστικές αρχές έχουν αναθεωρήσει τους κανόνες και δημιούργησαν ένα ενιαίο εποπτικό όργανο υπό την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ωστόσο, παραμένουν εμπόδια στην ενοποίηση, με πολιτικούς να αποτυγχάνουν να συμφωνήσουν σε ένα κοινό σύστημα ασφάλισης τραπεζικών καταθέσεων.
Η γερμανική μονάδα της UniCredit έχει έναν κοινό δείκτη κεφαλαίου Tier 1 23%, πολύ περισσότερο από ό,τι απαιτείται από άλλους δανειστές.
Οι προφυλάξεις των τραπεζικών στελεχών
Τα στελέχη των τραπεζών είναι προσεκτικά, καθώς έχουν περάσει χρόνια καθαρίζοντας τους ισολογισμούς τους. Οι αποτιμήσεις στο χρηματιστήριο είναι πτητικές, και οι διασυνοριακές συμφωνίες γενικά παράγουν λιγότερη εξοικονόμηση κόστους.
Από το 2009, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ολοκληρώσει εγχώριες συγχωνεύσεις αξίας 198 δισεκατομμυρίων δολαρίων, λιγότερο από ό,τι σε μόλις πέντε χρόνια πριν από την κρίση.
Το τολμηρό ενδιαφέρον της UniCredit
Παρά το υποτονικό σκηνικό, το ενδιαφέρον της UniCredit για την Commerzbank φαίνεται τολμηρό. Αν και θα ήταν μια σχεδόν εγχώρια συγχώνευση, η ένωση των δύο μεγαλύτερων ιδιωτικών τραπεζών στη Γερμανία θα προκαλούσε αντιδράσεις λόγω των πιθανών απολύσεων.
Οι γερμανικοί πολιτικοί έχουν αντιδράσει έντονα, με τον καγκελάριο Σολτς να δηλώνει ότι οι εχθρικές εξαγορές δεν είναι καλές για τις τράπεζες.
Το μέλλον της εξαγοράς
Ωστόσο, οι γερμανικές αρχές έχουν περιορισμένες επιλογές για να εμποδίσουν τη συμφωνία. Οι ρυθμιστικές αρχές της ΕΚΤ είναι απίθανο να σταθούν εμπόδιο, καθώς υποστηρίζουν τις συγχωνεύσεις τραπεζών.
Αυτό δεν εγγυάται ότι μια συμφωνία θα προχωρήσει. Οι μέτοχοι της Commerzbank ενδέχεται να κρίνουν την προσφορά ως πολύ τσιμπημένη, και οι ρυθμιστικές αρχές μπορούν να αρνηθούν την έγκριση αν το θεωρήσουν επικίνδυνο.
Ο αντίκτυπος στους ευρωπαϊκούς τραπεζικούς κανονισμούς
Εάν οι γερμανικοί πολιτικοί αποτρέψουν την εξαγορά της Commerzbank από την UniCredit, ο τραπεζικός τομέας της Ευρώπης θα κατακερματιστεί και πάλι. Οι πολιτικοί θα χρειαστούν λίγη ενθάρρυνση για να επιβεβαιώσουν την εξουσία τους στις τοπικές τράπεζες.
Στην πρόσφατη έκθεση του πρώην προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, προτάθηκε η δημιουργία μιας νέας πανευρωπαϊκής δικαιοδοσίας για τις μεγαλύτερες διεθνείς τράπεζες. Αυτή η ιδέα υπογραμμίζει την ανάγκη για την Ευρώπη να αναθεωρήσει την οικονομική της αρχιτεκτονική. Αν η Commerzbank παραμείνει μικρός παίκτης σε αυτή τη διαδικασία, η αποτυχία να προχωρήσουν οι εξαγορές θα μπορούσε να αντιστρέψει την πρόοδο της Ευρώπης προς μια τραπεζική ένωση.
