Σάλο έχει προκαλέσει στην Ιταλία η διμερής συμφωνία που υπέγραψε η πρωθυπουργός Μελόνι με τον Αλβανό ομόλογό της Ράμα
Η συμφωνία χαρακτηρίζεται «νομικό τερατούργημα που παραβιάζει την ιταλική νομοθεσία και τις διεθνείς συνθήκες, καθώς βασίζεται σε κάποιου είδους εξωεδαφική δικαιοδοσία που δεν προβλέπεται από κανένα νόμο», γράφει η Repubblica για το MoU
Για να τεθεί βέβαια σε ισχύ θα πρέπει να επικυρωθεί από τη Βουλή και θα πρέπει να κριθεί σύννομη με τις διεθνείς συνθήκες και το Σύνταγμα της χώρας.
Αυτοί που θα την πληρώσουν είναι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που θα διασώζονται από το ιταλικό Λιμενικό, την ιταλική ακτοφυλακή ή τα ιταλικά πολεμικά πλοία, οι οποίοι θα επιτρέπεται να αποβιβάζονται απευθείας στο αλβανικό λιμάνι Shengjin.
Δεν θα ισχύει το ίδιο για όσους διασώζονται από πλοία των ΜΚΟ, τα οποία το υπουργείο Εσωτερικών θα συνεχίσει να στέλνει στα πλέον απομακρυσμένα ιταλικά λιμάνια, μια στρατηγική που είχε ως στόχο την αποσυμφόρηση της Λαμπεντούζα.
Από τη Μεσόγειο στο Shengjin – τι προβλέπει η συμφωνία
Οσοι πρόσφυγες/μετανάστες ακολουθούν τη θαλάσσια διαδρομή από την Τουρκία πχ ή τη Λιβύη εντοπίζονται και διασώζονται θα μεταφέρονται απευθείας στην Αλβανία, χωρίς να σταματούν σε ιταλικό έδαφος και χωρίς να γίνεται οποιαδήποτε καταγραφή τους. Με δεδομένο ότι η Αλβανία είναι «τρίτη χώρα» και δεν ανήκει στην Ε.Ε., αυτή θεωρείται μια μορφή απόρριψης, σημειώνει η Repubblica. Και αφού η μεταφορά τους σε έδαφος άλλης χώρας δεν προβλέπεται από καμία νομοθεσία, για να έχει δικαιοδοσία εκεί η Ιταλία, θα πρέπει να συμφωνήσει η Αλβανία να «παραχωρήσει» ένα κομμάτι γης από το δικό της έδαφος στη Ρώμη.
Η «θολή» συμφωνία θα αφορά μόνο άνδρες και ενήλικες. Τα παιδιά, οι γυναίκες και τα ευάλωτα άτομα θα παραμένουν στα ιταλικά πλοία και θα επιστρέφουν σε ιταλικό έδαφος.
Πρόκειται για ένα σχέδιο «επιλεκτικών αποβιβάσεων» που έχει ήδη απορριφθεί από τα δικαστήρια.
Η επιλογή θα γίνεται πάνω στα πλοία. Ασχέτως της εθνικότητάς τους, οι άνδρες θα μεταφέρονται στην Αλβανία και εκεί, στο κέντρο που θα κατασκευαστεί από την Ιταλική κυβέρνηση και θα διαχειρίζεται η Ιταλία, θα μπορούν να καταθέσουν αίτημα ασύλου. Αλλά μόνο και μόνο το γεγονός ότι αυτό αφορά μόνο ενήλικες άνδρες καθιστά σαφές ότι η Ιταλία δεν έχει την πρόθεση να διασφαλίσει τα δικαιώματα που έχουν όλοι οι αιτούντες άσυλο, οι οποίοι στην προκειμένη περίπτωση θα παραμένουν έγκλειστοι σε αυτά τα “κέντρα”, που θα κτιστούν με δαπάνη του ιταλικού κράτους, θα ελέγχονται από τις ιταλικές αρχές και ποιος ξέρει ποιοι θα τα διαχειρίζονται. Αλλά η κράτησή τους θα πρέπει να διαταχθεί από Ιταλό αξιωματικό της αστυνομίας και να επικυρωθεί από Ιταλό δικαστή μέσα σε 48 ώρες. Ποιος δικαστής όμως και με ποιο σκεπτικό θα αξιολογεί την κράτηση;
Το αίτημα ασύλου
Η απόφαση για χορήγηση ασύλου λαμβάνεται λαμβάνεται από ιταλική επιτροπή, αφού εμφανιστεί μπροστά της ο αιτών άσυλο. Ποια επιτροπή όμως και που; Είναι άγνωστο εάν το σχέδιο αυτό προβλέπει την εγκατάσταση ιταλική επιτροπή σε αλβανικό έδαφος. Και πως θα διασφαλιστεί το δικαίωμα στην υπεράσπιση και την πιθανή έφεση σε Ιταλό δικαστή σε περίπτωση απόρριψης του αιτήματος ασύλου; Και τέλος εξ ίσου προβληματική είναι και η κράτηση στο δεύτερο κέντρο που αναφέρεται στη συμφωνία που υποτίθεται ότι θα “φιλοξενεί” όσους πρόκειται να επαναπατριστούν. Και εκεί θα είναι αδύνατον οι μετανάστες να ασκήσουν το δικαίωμα στην έφεση και κυρίως: εφόσον έχει απορριφθεί η αίτηση τους, αυτοί οι άνθρωποι θα βρεθούν εκτός του κέντρου, σε έδαφος που δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Θα εξαρτάται δηλαδή η τύχη τους από τις αποφάσεις των αλβανικών αρχών.
Το πρώτο σχόλιο της Κομισιόν
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «είναι ενήμερη για την συμφωνία. Είναι σημαντικό οι όποιες συμφωνίες τέτοιου τύπου να σέβονται τους κανόνες της Ε.Ε. και το διεθνές δίκαιο» σχολιάζει εκπρόσωπος της Κομισιόν σε μια πρώτη αντίδραση για τη συμφωνία.